Kwart van ondernemers overweegt te stoppen, ondernemers dreigen vast te lopen door verplichte e-facturatie.
De Unie van Zelfstandige Ondernemers (UCM) heeft samen met 22 sectorfederaties een duidelijke oproep gedaan aan de overheid: vanaf 1 januari 2026 wordt elektronische facturatie verplicht, maar volgens de organisaties is het onverantwoord om ondernemers meteen te beboeten wanneer ze die deadline niet halen.
Hoewel de UCM benadrukt dat de overstap naar elektronische facturatie grote voordelen biedt, zoals een vermindering van fraude, een snellere betalingsstroom tussen bedrijven en een stevige stimulans voor digitalisering, wijst de organisatie op aanzienlijke problemen die nog altijd niet zijn opgelost. Uit cijfers blijkt dat van de 1,2 miljoen bedrijven in België slechts 441.000 volledig in orde zijn met het digitale systeem. Dat betekent dat maar liefst 758.000 ondernemingen nog aangesloten moeten worden op het platform PEPPOL.
systemen
De federatie stelt dat de overstap te vergelijken is met het vervangen van de motor van een turbojet: een complexe operatie die veel meer impact heeft dan ondernemers op voorhand denken. Daarbij komt dat niet alleen zelfstandigen en kmo’s problemen ervaren, maar ook actieve gepensioneerden en zelfstandigen in bijberoep. Bovendien hebben verschillende softwareontwikkelaars al laten weten dat hun systemen niet tijdig klaar zullen zijn, terwijl zelfs bepaalde overheidsinstanties nog niet volledig op punt staan.
Een studie van de Federatie van de Belgische Zelfstandigen, uitgevoerd door de UHasselt in opdracht van BOSA, toont zelfs aan dat 15 tot 25 procent van de ondernemingen overweegt hun activiteiten stop te zetten vanwege de complexiteit en kosten van de overstap naar elektronische facturatie.
sancties
Daarom vraagt de UCM drie concrete maatregelen van de overheid. Ten eerste een moratorium van minstens zes maanden op financiële sancties, zodat ondernemers tijd krijgen om zich aan te passen. Ten tweede een pedagogische aanpak bij fiscale controles, waarbij eerst gewaarschuwd wordt in plaats van onmiddellijk te beboeten. Ten derde moet de overheid haar communicatie- en ondersteuningsinspanningen voortzetten en versterken om ondernemers beter te begeleiden.
De federatie benadrukt dat ondernemingen die al geïnvesteerd hebben in elektronische facturatie niet mogen worden benadeeld. Er wordt opgeroepen tot een collectieve aanpak: ondernemers die klaar zijn moeten leveranciers en partners die achterlopen ondersteunen met testen, tutorials en realistische deadlines. Tegelijk waarschuwt de UCM dat het ontbreken van een elektronische factuur nooit een excuus mag zijn om betalingen uit te stellen.
overgang
Voor ondernemers die de overstap nog niet hebben gemaakt, geeft de UCM praktische tips. “Wacht niet langer,” klinkt het. Ondernemers worden aangespoord om hun boekhouder te raadplegen, softwareoplossingen te controleren en testversies te gebruiken. Daarnaast zullen er nog informatiesessies en webinars plaatsvinden, ook in het laatste kwartaal van 2025, om zelfstandigen en kmo’s stap voor stap door de overgang te loodsen.
Met steun van federaties zoals Fedafin, Febelhairs, Horeca Wallonie, de Orde van Architecten en verschillende beroepsverenigingen, laat de UCM weten dat zij ook na 1 januari 2026 de situatie op de voet zal opvolgen. De boodschap is duidelijk: elektronische facturatie is een noodzakelijke stap voor de toekomst, maar de invoering moet met gezond verstand en voldoende ondersteuning gebeuren.
