Het werkgeversbod ligt ver boven het aanbod in diverse andere cao’s.
Ondernemersvereniging Busvervoer Nederland is verbijsterd over het afwijzen van het cao-eindbod en de aangekondigde staking door FNV Toer en CNV Vakmensen. De werkgevers boden over twee jaar gerekend ruim 15% loonsverhoging. In het eerste jaar boden de werkgevers 7% en in het tweede jaar 3%. Het afschaffen van de 5/6-regeling in 2024 zou de chauffeurs daarnaast nog eens gemiddeld 5% opleveren.
"Het is echt een uitstekend bod. We gaan met het bod verder dan andere cao’s die nu in andere sectoren wel worden afgesloten en we bieden meer dan de kerninflatie. De vakbonden hebben niet onderhandeld, alleen categorisch nee gezegd en aangestuurd op acties. Ze vertegenwoordigen gezamenlijk nog geen 12% van de werknemers in deze branche en bovendien heeft maar een deel van de vakbondsleden gestemd over het eindbod. Dan is het heel kwalijk dat enkele honderden bondsleden een terechte loonsverhoging voor alle 4000 medewerkers torpederen. Dat is zeer frustrerend."
Touringcarbedrijven konden in de afgelopen coronajaren vaak niet rijden. Het gemiddelde omzetverlies tijdens corona lag rond de 70%. Een deel van de gemiste omzet werd gedempt door de steunmaatregelen van de overheid, maar lang niet alles. De oorlog in Oekraïne zorgde voor fors gestegen (diesel)prijzen, die lang niet altijd door te rekenen zijn. Deze ontwikkelingen hebben hun weerslag op de reserves van de ondernemers. Die werden zonder uitzondering kleiner of verdampten zelfs.
Ondanks dat voerden de ondernemers, vrijwel allemaal MKB-bedrijven, tijdens de coronajaren 2020 en 2021 de afgesproken cao-loonstijgingen door (3 en 3,5%). En bij de nieuw af te spreken cao kwamen zij, ondanks de slechte economische vooruitzichten, toch met een voorstel voor een aanzienlijke loonsverhoging. Voor de werknemers zijn het immers eveneens moeilijke tijden.
Aanbod
Het werkgeversbod ligt ver boven het aanbod in diverse andere cao’s. Zo rapporteert AWVN meer bescheiden loonstijgingen in de meeste recent afgesloten cao’s. Ook compenseert het cao-aanbod de kerninflatie ruim. Bovenop het loonaanbod deden de werkgevers een eenmalige compensatie van €500 voor de gestegen kosten van levensonderhoud.
Afschaffen 5/6 regeling
Ook voor wat betreft het afschaffen van de pauzeregeling, de zogenaamde 5/6-regeling, kregen de bonden hun zin in het eindbod van de werkgevers. Touringcarvervoer is onregelmatig. Bussen staan bij een deel van het vervoer regelmatig een tijdje stil, omdat het vervoer bijvoorbeeld een schoolreis of een voetbalwedstrijd betreft. Bonden en ondernemers spraken daarom in eerdere cao’s af dat een dienst van zes uur voor vijf uur betaald diende te worden. Deze regeling werd in het voorstel geschrapt, wat neerkomt op een gemiddelde loonsverhoging van 5%.
Verloop onderhandelingen
De onderhandelingen verliepen moeizaam en de werkgevers vinden het weigeren van het eindbod onbegrijpelijk.
"‘Er was geen enkel begrip voor de slechte financiële situatie van de sector, maar vakbonden deden in het najaar van 2021 wel onrealistische voorstellen die bij elkaar tot wel 35% aan kostenstijgingen zouden leiden. Vervolgens weigerden ze ook maar iets tegemoet te komen aan de werkgevers, zodat van normale onderhandelingen geen sprake was. Het bleef bij het herhalen van de eigen eisenpakketten.’
Volgens Cahn kan men het denken van de vakbonden niet volgen. Ze vragen veel meer dan gezond is voor de bedrijven en de eisen zijn voorzien van ondeugdelijke argumenten. Zo is bijvoorbeeld de nadruk die door de vakbonden wordt gelegd op de inflatie niet terecht. Een groot deel van die inflatie heeft immers betrekking op de energiecomponent. Daar heeft het kabinet nou juist heel recent compensatiemaatregelen voor getroffen.
En eerder al, tijdens de moeilijke coronajaren, viel er niet te toornen aan cao-loonstijgingen van respectievelijke 3% en 3,5%. Bij een normale onderhandeling probeer je tot elkaar te komen, hier bleef het bij een herhaling van eisen. Vakbonden hebben van het begin af aan gekoerst op confrontatie en acties. We stevenen op deze manier af op een cao-loos tijdperk. Ondernemers gaan straks concurreren op arbeidsvoorwaarden. Dat kan nooit de bedoeling zijn van de vakbonden. Daar strijden ze immers al jarenlang tegen, aldus de secretaris.
