Volgens de nieuwe regel zal iedereen die betrapt wordt op het hanteren van een gsm of enig ander mobiel apparaat met een scherm tijdens het besturen van een motorvoertuig, zijn rijbewijs onmiddellijk voor vijftien dagen moeten inleveren.
Smartphonegebruik achter het stuur komt vanaf 1 februari 2024 met strengere sancties in België. De nieuwe maatregel, gericht op het verhogen van de verkeersveiligheid, stelt dat iedereen die betrapt wordt op het gebruik van een gsm tijdens het rijden, zijn of haar rijbewijs voor vijftien dagen kwijtraakt.
Tot nu toe was de sanctie voor dergelijk gedrag beperkt tot een onmiddellijke inning van een boete van 174 euro. De nieuwe regelgeving laat zien dat de overheid het probleem van afleiding achter het stuur serieus neemt, gezien de aanhoudende zorgen over verkeersveiligheid. Ook wanneer je snel een blik op de gsm werpt terwijl je staat te wachten voor een rood licht ben je in overtreding.
Ondanks de beschikbaarheid van handsfree opties blijven veel bestuurders hun telefoon gebruiken voor navigatie, het verzenden van berichten of zelfs het filmen tijdens het rijden. Dit gedrag is niet alleen verboden, maar brengt ook aanzienlijke risico’s met zich mee voor zowel de bestuurder als andere weggebruikers. Onderzoek toont aan dat zelfs een korte afleiding, zoals het kijken naar een smartphone op de passagiersstoel, de kans op een ongeval aanzienlijk kan verhogen.
In België is het gebruik van een gsm achter het stuur strafbaar, maar er zijn regionale verschillen in de handhaving en de hoogte van de boetes. Een recente ontwikkeling in deze context is de beslissing van het parket van Limburg. Wie in Limburg betrapt wordt op gsm-gebruik tijdens het rijden, riskeert niet alleen een boete van 174 euro, maar kan ook zijn rijbewijs voor vijftien dagen kwijtraken. Deze maatregel is ook van toepassing in Oost-Vlaanderen en Halle-Vilvoorde. Deze regionale verschillen zijn mogelijk door de autonomie van lokale parketten in het bepalen van hun handhavingsbeleid.
De boetes in Limburg beginnen bij 240 euro en kunnen door de rechter met of zonder uitstel worden opgelegd. Bovendien worden er extra kosten in rekening gebracht, zoals een bijdrage aan het Slachtofferfonds en gerechtskosten. Dit betekent dat de totale kosten voor de overtreder kunnen oplopen tot wel 540 euro, exclusief het verlies van het rijbewijs. Het gebruik van de gsm is uitsluitend toegelaten mits het apparaat zich in een geschikte houder bevindt die aan het voertuig is bevestigd.
Slechts 37% van de Vlaamse automobilisten schat de kans hoog in dat ze een boete krijgen als ze deze regels overtreden, zo blijkt uit de recentste gedragsbevraging van de VSV. Nochtans betrapte de politie van januari tot juni vorig jaar in Vlaanderen 36.703 bestuurders op ongeoorloofd gsm-gebruik tijdens het rijden.
Veel bestuurders gebruiken hun telefoon in de hand voor navigatie tijdens het rijden. Dit gedrag is niet alleen verboden, maar brengt ook aanzienlijke risico's met zich mee voor zowel de bestuurder als andere weggebruikers.
Deze nieuwe regelgeving is een duidelijke boodschap aan bestuurders: de risico’s van smartphonegebruik achter het stuur worden niet licht opgevat. Met de verhoogde straffen hoopt de overheid het bewustzijn te vergroten en bestuurders te ontmoedigen van deze gevaarlijke praktijk. De impact van de nieuwe wetgeving zal naar verwachting aanzienlijk zijn, gezien het hoge aantal bestuurders dat nog steeds naar hun telefoon grijpt tijdens het rijden.
De invoering van deze maatregelen komt op een moment dat verkeersveiligheid wereldwijd steeds meer aandacht krijgt. Studies tonen aan dat afleiding achter het stuur een van de belangrijkste oorzaken is van verkeersongevallen. Met de toename van smartphonegebruik en de constante beschikbaarheid van digitale communicatie, is het een uitdaging geworden om bestuurders gefocust te houden op de weg.
