Roemenië en Bulgarije treden op 31 maart toe tot het Schengengebied.
Het opheffen van binnengrenscontroles aan de lucht- en zeegrenzen met Bulgarije en Roemenië vanaf 31 maart 2024 is een belangrijke mijlpaal in de uitbreiding van het Schengengebied, een fundamentele pijler onder het concept van vrij verkeer binnen de Europese Unie. Deze ontwikkeling, die vlieg- en zeereizigers uit de EU de mogelijkheid biedt om zonder grenscontroles Roemenië en Bulgarije binnen te komen, en vice versa, zonder de noodzaak van paspoortcontroles, symboliseert een aanzienlijke stap naar een meer geïntegreerd en verenigd Europa.
Deze uitbreiding van het Schengengebied werd lang tegengehouden door bezwaren van sommige lidstaten, die twijfelden aan de gereedheid van Bulgarije en Roemenië om de buitengrenzen van de Schengenzone adequaat te bewaken, met name de grens tussen Bulgarije en Turkije. De zorgen over de veiligheid van deze buitengrens weerspiegelen de bredere uitdagingen van de EU in het beheersen van migratie en het handhaven van de interne veiligheid. Desondanks heeft Nederland, dat lange tijd sceptisch was, eind vorig jaar een positieve draai gegeven aan deze kwestie, wat de weg vrijmaakte voor de uitbreiding.
Met de toetreding van Roemenië en Bulgarije omvat het Schengengebied nu 29 staten, waaronder 25 van de 27 EU-lidstaten, met uitzondering van Cyprus en Ierland, alsook Zwitserland, Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Dit vergrote Schengengebied versterkt het fundamentele recht van EU-burgers om vrij te reizen, werken en wonen binnen de lidstaten, een principe dat centraal staat in de Europese integratie.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen benadrukte het historische belang van deze uitbreiding door te wijzen op de rol ervan in het bouwen aan een sterker en meer verenigd Europa. Dit sentiment weerspiegelt de algemene visie van de Europese Unie waarbij de uitbreiding van het Schengengebied niet alleen gezien wordt als een administratieve aanpassing, maar als een stap voorwaarts in het verwezenlijken van de Europese droom van vrijheid en integratie.
De gedeeltelijke integratie van Bulgarije en Roemenië, met de aanhoudende noodzaak voor paspoortcontroles aan landsgrenzen door aanhoudende zorgen van sommige landen zoals Oostenrijk, belicht echter ook de complexiteit van dergelijke uitbreidingen. Deze stap toont aan dat, hoewel de EU streeft naar eenheid, er nog steeds uitdagingen en zorgen zijn die overwonnen moeten worden om een volledig geïntegreerde en veilige unie te realiseren.
