Door een fout in de berekening van een belastingkorting voor elektrische auto’s heeft minister Eelco Heinen van Financiën in de miljoenennota te maken gekregen met een aanzienlijke tegenvaller van 1,5 miljard euro.
Het belastingvoordeel voor elektrische auto’s wordt sneller afgebouwd dan aanvankelijk gepland, als gevolg van een misrekening in de belastingkorting. Deze rekenfout heeft ervoor gezorgd dat de overheid meer geld misloopt dan verwacht, en daarom wordt de regeling aangepast. Het nieuws is aan het licht gekomen door berichtgeving van De Telegraaf, waarna het ministerie van Financiën de informatie heeft bevestigd.
Op dit moment genieten bezitters van elektrische voertuigen van een aanzienlijk voordeel: ze betalen geen wegenbelasting. Dit kan hen honderden euro’s per jaar schelen en was bedoeld als stimulans om elektrisch rijden te bevorderen. Oorspronkelijk zou dit voordeel tot 2026 duren, maar het kabinet-Rutte IV besloot de regeling te verlengen en een geleidelijke afbouw tot 2031 in te voeren. Dit besluit was onderdeel van de bredere strategie om klimaatdoelstellingen te halen door het stimuleren van emissievrije voertuigen.
Tijdens de verlenging van de regeling is echter geen rekening gehouden met een belangrijk detail: elektrische auto’s zijn gemiddeld zwaarder dan reguliere auto’s, voornamelijk door het gewicht van de accu’s. In Nederland wordt de hoogte van de wegenbelasting mede bepaald door het gewicht van het voertuig. Hoe zwaarder de auto, hoe hoger de belasting. Hierdoor pakte de uiteindelijke korting op de wegenbelasting hoger uit dan oorspronkelijk berekend.
populariteit
Daarnaast heeft de populariteit van elektrische auto’s de verwachtingen overtroffen. Er zijn meer elektrische voertuigen verkocht dan waar in de oorspronkelijke plannen rekening mee was gehouden. Deze combinatie van zwaardere voertuigen en een grotere afzetmarkt heeft geleid tot een financiële tegenvaller voor de schatkist. In totaal gaat het om een kostenpost van 1,5 miljard euro, een bedrag dat niet was voorzien bij het opstellen van de begroting.
Om deze tegenvaller te compenseren, heeft minister Heinen van Financiën besloten de belastingkorting voor elektrische auto’s sneller af te bouwen. Het oorspronkelijke plan voorzag in een geleidelijke afbouw van de korting: eerst naar 75 procent, daarna naar 40, 35 en uiteindelijk 30 procent in 2031. Met het nieuwe plan wordt deze afbouw versneld. Vanaf volgend jaar wordt de korting teruggebracht naar 75 procent, het jaar daarna naar slechts 25 procent, en in 2031 wordt de korting volledig afgeschaft. Het ministerie stelt dat deze aangepaste afbouw voldoende is om het financiële gat van 1,5 miljard euro te dichten.
Op dit moment profiteren eigenaren van elektrische auto’s van een aantrekkelijke regeling waarbij ze geen wegenbelasting hoeven te betalen. Dit belastingvoordeel is ingevoerd om de overstap naar elektrische voertuigen te stimuleren en draagt bij aan het behalen van de klimaatdoelen.
Het nieuwe afbouwpad geldt zowel voor mensen die al een elektrische auto bezitten als voor nieuwe elektrische rijders. Dit betekent dat iedereen die in de toekomst een elektrische auto aanschaft, met een aanzienlijk lagere korting te maken krijgt dan men in eerste instantie had verwacht. Dit zou kunnen betekenen dat de populariteit van elektrische auto’s in de komende jaren minder snel zal toenemen dan in de afgelopen periode. Toch blijft het kabinet vasthouden aan het idee dat elektrisch rijden de toekomst heeft en cruciaal is om de klimaatdoelen te behalen.
belastingregels
De vraag is nu hoe de markt voor elektrische auto’s zich zal ontwikkelen met deze aangepaste belastingregels. De verlaging van de belastingkorting kan mogelijk invloed hebben op de koopbeslissingen van consumenten. Elektrische auto’s staan erom bekend duurder te zijn in aanschaf dan benzine- of dieselauto’s, en het belastingvoordeel was voor veel consumenten een belangrijke motivatie om toch voor een elektrische auto te kiezen. Met de versnelde afbouw van dit voordeel wordt het financiële verschil tussen elektrische en conventionele auto’s kleiner, wat de aantrekkingskracht van elektrische voertuigen kan verminderen.
Tegelijkertijd blijft de overheid op andere manieren elektrisch rijden stimuleren. Zo is er een subsidie beschikbaar voor particulieren die een elektrische auto kopen, en worden er in rap tempo laadpalen geïnstalleerd door heel Nederland. Ook is de verwachting dat de prijs van elektrische auto’s op termijn zal dalen, mede door technologische ontwikkelingen en schaalvoordelen. Dit zou de impact van het afbouwen van de belastingkorting kunnen verzachten, maar het is nog te vroeg om daar definitieve conclusies over te trekken.
