NS en Prorail boeken resultaat maar strijd tegen storingen gaat door
Treinen op het hoofdrailnet laten de afgelopen periode een duidelijk betere punctualiteit zien. De verbetering komt voort uit het gezamenlijke programma Betrouwbaar Beter, waarin NS en ProRail onder regie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat nauw samenwerkten aan betrouwbaardere prestaties. Volgens extern onderzoek heeft deze samenwerking daadwerkelijk geleid tot merkbaar resultaat, al blijft het aantal storingen op het spoor opvallend hoog en veroorzaakt dat nog steeds forse hinder voor reizigers.
punctualiteit
Het programma Betrouwbaar Beter richtte zich op concrete maatregelen die de ruggengraat van de dagelijkse dienstregeling moeten versterken. ProRail pakte onder meer 46 tijdelijke snelheidsbeperkingen aan. Door die beperkingen op te lossen kon het treinverkeer op meerdere trajecten weer in een normaal ritme rijden, wat volgens spoorprofessionals direct merkbare winst opleverde in de punctualiteit.
NS zorgde tegelijkertijd voor voldoende inzetbaar materieel, waardoor het risico op uitvallende treinen of onnodig drukke sprinters en intercity’s werd teruggebracht. Samen bewaakten de twee organisaties de continuïteit van de dienstregeling tijdens omvangrijke werkzaamheden aan het spoor.
Extern onderzoek bevestigt dat deze gezamenlijke aanpak heeft gewerkt. In het najaar van 2024 reden treinen volgens de onderzoekers “voldoende op tijd”, terwijl reizigers bovendien “voldoende zitplaatskans” hadden. Ook in de eerste helft van 2025 blijven de prestaties, ondanks zwaardere prestatie-eisen sinds 1 januari 2025, boven verwachting. Het aantal treinen dat op tijd rijdt en voldoende plekken biedt, ligt volgens de rapportages “regelmatig boven de streefwaarde”. Het ministerie stemde daarom in met het afronden van het programma, dat als geslaagd wordt beschouwd.
complex samenspel
Toch staat tegenover die positieve uitkomsten een zorgelijke ontwikkeling: het aantal impactvolle storingen op het spoor stijgt. ProRail meldt dat het in 2025, tot en met oktober, niet voldoet aan de afgesproken normen voor dit type verstoringen. De oorzaken blijken divers en volgens de spoorbeheerder is de stijging “het gevolg van een complex samenspel van factoren”. De hinder voor reizigers ontstaat uit vier categorieën: storingen door derden met 42 procent, procesmatige oorzaken met 10 procent, weersomstandigheden met 4 procent en technische problemen met 44 procent. Deze percentages geven volgens ProRail een duidelijk beeld van de breedte van het probleem.
Vooral de categorie storingen door derden valt op, met ruim een derde van alle incidenten. Binnen deze groep bestaat volgens de huidige cijfers bijna 59 procent uit (bijna-)aanrijdingen met personen. Daarbij gaat het volgens de spoorsector in grote mate om suïcide. ProRail zegt dat het aantal verwarde personen in de spooromgeving zichtbaar toeneemt, een ontwikkeling die ook door politieorganisaties in landelijke rapportages wordt bevestigd. De impact van dergelijke incidenten is groot: niet alleen door de directe gevolgen, maar ook door de langdurige stremmingen die ze veroorzaken en de emotionele belasting voor machinisten en hulpdiensten.
storingscijfers
Ondanks de stijgende storingscijfers blijft ProRail werken aan maatregelen om de hinder voor reizigers terug te dringen. De spoorbeheerder benadrukt dat er wordt ingezet op zowel technische verbeteringen als aanpak van externe oorzaken, al geeft men toe dat sommige problemen – zoals de toename van incidenten met personen – niet uitsluitend binnen de eigen invloedssfeer liggen. De combinatie van betere prestaties binnen de dienstregeling en oplopende verstoringen maakt de situatie op het spoor op dit moment complex. Tegelijkertijd wijzen deskundigen erop dat resultaten zoals de verbeterde punctualiteit laten zien dat gerichte samenwerking wel degelijk effect heeft.
