De lift naar het perron en de trein betekent voor velen echte vrijheid.
Het openbaar vervoer is een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven van veel mensen, vooral voor degenen die afhankelijk zijn van rolstoelen. Voor deze mensen is het essentieel dat de stations en treinen toegankelijk zijn. Helaas worden veel rolstoelgebruikers geconfronteerd met obstakels die hun mobiliteit beperken, zoals defecte liften in stations. Mensen die gebruik maken van een rolstoel weten dat de beschikbaarheid van werkende liften in stations essentieel is. Maar voor verantwoordelijken in die stations of de technische dienst is dat vaak niet zo urgent.
Verhalen over gebrek aan materialen waardoor de herstelling niet kan worden uitgevoerd zijn wat ons betreft geen probleem van de reiziger. Integendeel, het voorkomen van de vrijheid beroven van mensen die hulpbehoevend zijn zou hoog op de agenda moeten staan van alle verantwoordelijken.
Een defecte lift in een station kan een enorme uitdaging zijn voor rolstoelgebruikers die afhankelijk zijn van deze liften om van het ene platform naar het andere te gaan. Het kan betekenen dat ze hun reis moeten onderbreken of helemaal moeten annuleren. Dit heeft niet alleen invloed op hun eigen plannen, maar kan ook leiden tot vertragingen en andere problemen voor andere reizigers.
buiten dienst
In de meeste gevallen wil men wegkomen met een bordje ‘defect’, ‘buiten dienst’ of ’tijdelijk niet beschikbaar’, maar dat is niet meer van deze tijd en getuigd van gemakzucht. Een goed alternatief bedenken om alsnog deze doelgroep te helpen op het perron te komen lijkt ons geen overbodige stap. Technische middelen hiervoor die als noodmiddel kunnen worden ingezet zijn er in overvloed. De wil om ze in te zetten als noodgreep moet er wel zijn.
Ook preventief kan men veel doen. Daarbij kan men denken aan het afsluiten van een betere contracten met technische bedrijven waarbij, binnen de SLA, is opgenomen wat de maximale tijden zijn, ongeacht alle overmacht. Het bieden van alternatieven aan de reizigers moet primair staan in de oplossing.
Volgens recent onderzoek zijn defecte liften in stations een veelvoorkomend probleem. Het rapport "Toegankelijkheidsonderzoek 2020" van de Alliantie voor Toegankelijk Openbaar Vervoer (ATO) laat zien dat ongeveer een derde van de stations in Nederland niet volledig toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. En hoewel sommige van deze stations werken aan verbeteringen, blijft het probleem bestaan.
Een alternatief kan zijn het perron tijdelijk niet te gebruiken, omdat het niet voldoet aan alle voorwaarden om de doelgroep vervoer te bieden. Wat heb je trouwens aan een perron waar de trein stopt waar je niet kunt instappen. Ook ouderen die slecht te been zijn maken graag gebruik van de roltrap of de stationslift. Voor hen spelen dezelfde problemen.
Een reis met het openbaar vervoer maakt reizigers vaak moedeloos, vooral omdat je er vaak achter komt wanneer je voor de defecte lift staat en geen kant meer op kunt. Voorbeelden in overvloed, afgelopen weekend was de lift in het station van Leiden buiten dienst en kon Simone de sprinter naar Den Haag Centraal niet nemen. De lift in het station van Geldrop was voor Niels dan weer een probleem, want die is al maanden stuk door vandalisme. Maar ook dat is geen reden om ze niet te herstellen.
Een van de grootste uitdagingen voor rolstoelgebruikers is het vinden van alternatieve routes wanneer een lift defect is. Dit kan betekenen dat ze een omweg moeten maken of helemaal moeten afzien van hun reis. In sommige gevallen kan het zelfs leiden tot gevaarlijke situaties, zoals wanneer reizigers gedwongen worden om via de trappen te gaan.
Om deze problemen aan te pakken, roepen verschillende belangenorganisaties en individuen de vervoersbedrijven en de overheid op om meer te investeren in toegankelijkheid. Dit omvat niet alleen het repareren en onderhouden van liften, maar ook het verbeteren van de algemene infrastructuur van stations en treinen. Het belang van toegankelijkheid kan niet worden overschat. Voor rolstoelgebruikers is het essentieel om deel te kunnen nemen aan de samenleving en te genieten van dezelfde rechten als iedereen.