Een nieuwe analyse van het verkeersinstituut VIAS op basis van de ongevallendatabank van de politie brengt een zorgwekkende trend aan het licht: 8 op de 10 verkeersdoden in België zijn mannen.
De oorzaak? Meer risicogedrag bij mannelijke weggebruikers, zo concludeert VIAS. Bovendien blijkt uit de cijfers dat de kans om een verkeersongeval te overleven aanzienlijk groter is als er een vrouw achter het stuur zit. De onderzoekers namen de verkeersongevallen van de afgelopen tien jaar onder de loep en ontdekten dat ongevallen waarbij mannen betrokken zijn, over het algemeen veel ernstiger zijn dan die waarbij vrouwen achter het stuur zitten.
Met name bij motorrijders is het verschil schrijnend: maar liefst 96 procent van de verkeersdoden op de motor is een man. Bij fietsers en automobilisten is dat 3 op de 4, terwijl bij voetgangers iets meer dan de helft van de slachtoffers mannelijk is.
risicogedrag als bepalende factor
Volgens Stef Willems tegenover de nieuwsdienst VRT-NWS, woordvoerder van VIAS, is de oververtegenwoordiging van mannen bij dodelijke verkeersslachtoffers grotendeels te wijten aan hun risicogedrag. “Mannen leggen misschien wel meer kilometers af dan vrouwen, maar dat verklaart de cijfers niet volledig. Het grootste verschil zit in de manier waarop ze zich in het verkeer gedragen,” zegt Willems.
Zo blijkt dat bij 10 procent van de ongevallen waarbij een man achter het stuur zit, alcohol een rol speelt. Bij vrouwen is dat percentage met 5 procent de helft lager. Daarnaast tonen eerdere gedragsmetingen aan dat mannen vaker geneigd zijn om te snel te rijden, zich makkelijker laten afleiden, minder vaak de veiligheidsgordel dragen en vaker zonder geldige verzekering de weg op gaan.
“Dit zijn geen willekeurige observaties, maar conclusies die voortkomen uit verschillende studies,” benadrukt Willems. “Ook in onze vormingen voor verkeersovertreders zien we dit patroon terug: 80 procent van de deelnemers aan zulke opleidingen zijn mannen.” Deze vormingen worden door de politierechter opgelegd als alternatieve straf voor verkeersovertredingen en bieden een diepgaand inzicht in de oorzaken van gevaarlijk rijgedrag.
Om het probleem aan te pakken, pleit VIAS voor een gerichtere aanpak in sensibiliseringscampagnes, specifiek gericht op mannen. “We hebben gezien dat bepaalde doelgroepen moeilijker te bereiken zijn met algemene campagnes,” aldus Willems. “De laatste BOB-campagne richtte zich bijvoorbeeld op voetbalsupporters, een groep die nog steeds overwegend mannelijk is. We hebben sleutelhangers in clubkleuren uitgedeeld om de boodschap beter te laten aanslaan.”
Door campagnes meer af te stemmen op de doelgroep die het meeste risico loopt, hoopt VIAS het gedrag van mannelijke weggebruikers positief te beïnvloeden. De cijfers laten immers geen ruimte voor twijfel: mannen zijn niet alleen vaker betrokken bij ernstige ongevallen, maar nemen ook vaker de risico’s die tot deze ongevallen leiden.
