Amsterdam, april 1890. In een piepklein kantoor trokken een handvol ondernemers stoute schoenen aan en richtten de Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij op.
Gedreven door ambitie en vooruitziende blik, legden zij daarmee de eerste steen van een onderneming die vandaag de dag bekendstaat als één van de grootste energiebedrijven ter wereld. Exact 135 jaar later viert Shell niet alleen die rijke geschiedenis, maar vooral de mannen en vrouwen die in de loop der decennia met onverzettelijke inzet en passie het fundament bouwden.
Het jaar 1890 betekende een kantelpunt in de energiesector. Samenwerking met het Engelse Shell Transport and Trading Company leidde in 1907 tot de fusie die de naam Royal Dutch Shell voortbracht. Vanaf dat moment werd logistiek, raffinage en wereldwijde distributie op ongekende schaal georganiseerd. In dit tijdperk waren pioniers als F.M. Shell en technici in de raffinaderij van Schiedam de drijvende kracht achter het groeiende succes. Archieven van Shell bevatten vandaag de dag nog levendige getuigenissen van die periode. Een operator uit 1952 zei destijds: “we hadden niets, maar wel de wil om iets op te bouwen. elke dag opnieuw.” Deze woorden ademen de geest van pionieren waarmee het bedrijf destijds van start ging.
industrialisatie
In de jaren dertig, toen de wereld onder invloed van industrialisatie en globalisering anders vorm gaf, was Shell al vertegenwoordigd op alle continenten. Stap voor stap groeide het concern uit tot het vertrouwde beeld in grote wereldhavens, van Rotterdam tot Singapore. Het overbekende gele schild werd wereldwijd vastgehouden door mensen, die elke dag weer het gezicht waren van het merk. Voor consumenten én industrie kwam Shell te staan voor betrouwbaarheid, stabiliteit en vooruitgang.
In iets meer dan zes maanden werd in 1890 een nieuw oliebedrijf uit de grond gestampt en naar de Amsterdamse effectenbeurs gebracht. Die start-up van toen op 16 juni 1890, koninklijk van geboorte, is de wereldspeler van nu: Shell. Wie waren de mannen – er waren geen vrouwen bij – die nieuw kapitaal wisten aan te boren om lampolie te vinden?
De Tweede Wereldoorlog bracht ingrijpende veranderingen, en Shell koos bewust voor een heroriëntatie op innovatie. Waar olieproductie eerst de kern was, werden in de decennia daarna chemische toepassingen centraal gezet. De introductie van Shell V‑Power betekende een nieuwe fase. Met krachtige marketingcampagnes en technologische verbeteringen in motorbrandstoffen groeide het bedrijf uit tot technologisch voorloper. In latere jaren werd deze koers versterkt door investeringen in duurzaamheid: waterstof, bio-LNG en CO₂-opslag werden al snel geen vage plannen, maar tastbare projecten.
personeelsblad
Decennialang documenteerde het personeelsblad “Shell Venster” het leven en werk van medewerkers. In aanloop naar het jubileumjaar geeft Shell opnieuw aandacht aan bijzondere portretten. Werknemers uit de beginjaren, tot en met collega’s van nu, delen hun herinneringen. Een oud-boormeester uit de jaren zeventig verwoordde het zo: “soms wekenlang offshore, maar altijd met het idee dat we iets groots bouwden.” In die woorden klinkt trots, doorzettingsvermogen en kameraadschap – eigenschappen die tot de dag van vandaag herkenbaar blijven binnen Shell.
Voor Shell is het 135-jarig bestaan veel meer dan alleen een symbolisch moment. In het jubileumjaar staan tal van evenementen op de planning. Tentoonstellingen in Rotterdam en Arnhem vertellen de verhalen achter de iconische logo’s en historische foto’s, terwijl een serie lezingen onderzoekers, oud-medewerkers en nieuwe talenten bijeenbrengt. Interne bijeenkomsten stimuleren ontmoetingen tussen jong en oud: verhalen uit het verleden, nieuwe ambities en de noodzaak van een duurzame rol voor Shell in de energietransitie vormen het gesprek van de dag.
emissiereductie
Het pioniersgevoel van 1890 klinkt nog steeds door in de doelstellingen van vandaag: emissiereductie, technologische innovatie en wereldwijde energietoegang. Destijds vertrokken de eerste olietankers uit de Amsterdamse haven; vandaag varen nieuwe ideeën richting een toekomst met schone energie. Shell kijkt terug naar 135 jaar inzet en groei, maar vooral vooruit – naar een duurzaam en verantwoord energiesysteem voor generaties die komen.
