Strenge taxibusregels sluiten mensen met scootmobiel uit van vervoer.
Het taxivervoer van mensen met een fysieke beperking, zoals die afhankelijk zijn van scootmobielen, blijkt in de praktijk vaak problematisch. Deze problematiek werd uitgelicht in het programma Meldpunt van Omroep Max. Een van de meest opvallende aspecten is de code VVR, die voorschrijft dat reizigers met een scootmobiel niet via een lift, maar via de normale ingang de taxibus moeten betreden. Dit, in tegenstelling tot rolstoelgebruikers, die wel met de lift mogen instappen.
Deze regelgeving leidt tot praktische problemen. Een treffend voorbeeld uit het programma was de situatie van de heer van Schijndel, die door zijn fysieke beperking niet in staat is om de hoge treden van de bus te beklimmen. Dit illustreert de discrepantie tussen de regelgeving en de realiteit van reizigers met een fysieke beperking.
Caroll Sastro, verbonden aan het platform voor gehandicapten, benadrukt dat de problematiek rondom scootmobielen dieper ligt. Volgens haar is de scootmobiel een essentieel gehandicaptenvoertuig dat te vaak als een ‘stiefkindje’ wordt behandeld. Deze voertuigen worden toegewezen aan mensen met fysieke beperkingen, wat aangeeft dat het niet zomaar een gemaksoptie is.
“Ik denk dat iets met de mindset in de samenleving in zijn geheel al fout zit over die scootmobiel. Die wordt een beetje als een stiefkindje behandeld, net niet gehandicapt of wel gehandicapt. En dat vind ik niet kloppen. De scootmobiel is een gehandicaptenvoertuig en is een WMO voorziening. Hij wordt door de gemeente toegewezen aan deze mensen omdat ze een fysieke beperking hebben, dus ze krijgen niet zomaar toegewezen.”
Caroll Sastro – Platform Gehandicapten
Diana Begeman, met ruim dertig jaar ervaring als taxichauffeur, biedt een waardevol inzicht in de praktische realiteit van het vervoeren van scootmobielgebruikers. In het programma wordt haar expertise benut om de complexiteit van de huidige vervoersregels te belichten. Ze deelt een incident waarbij een scootmobielgebruiker probeerde zelfstandig uit het voertuig te rijden, wat resulteerde in een val.
“We hebben een keer meegemaakt dat een scootmobiel tijdens het uitladen dat meneer zelf wel even snel een scootmobiel er af wilde rijden. Ja, dat gebeurde ook, maar niet op de manier zoals het hoort. En die is gevallen. De scootmobiel is voor mensen die nog enigszins mobiel zijn en die zouden dan ook de overstap kunnen maken via het trapje.”
Diana Begeman – eigenaar Taxi Steen Ommen
Dit voorval illustreert de gevaren die kunnen ontstaan wanneer reizigers niet volledig op de hoogte zijn van de geldende veiligheidsprocedures. Begeman benadrukt dat de huidige regelgeving omtrent het instappen met een scootmobiel vaak onduidelijk is voor de gebruikers. Volgens haar denken veel mensen ten onrechte dat ze met hun scootmobiel via de lift de taxibus mogen betreden, wat niet toegestaan is vanwege veiligheidsoverwegingen. Ze maakt een onderscheid tussen gebruikers van rolstoelen, die noodgedwongen in hun rolstoel moeten blijven zitten en daarom wel via de lift mogen instappen, en scootmobielgebruikers, die volgens haar vaak nog enige mobiliteit bezitten en daarom het trapje zouden kunnen gebruiken.
informatievoorziening
Verder wijst Begeman op het belang van goede instructies en informatievoorziening, zowel voor chauffeurs als passagiers. Ze verwijst naar instructiekaarten en checklists voor chauffeurs, uitgegeven door het Sociaal Fonds Mobiliteit, en benadrukt de noodzaak van bewustzijn bij de scootmobielgebruikers over wat wel en niet mag bij het gebruik van taxidiensten.
“Als je voor de zorgverzekeraar een taxi nodig hebt, of misschien voor Valys of de regiotaxi, dan zou er eigenlijk moeten gezegd worden er rekening mee te houden dat men niet op de scootmobiel mag blijven zitten als hij de bus in gaat. Dan heb je in elk geval duidelijk gecreëerd”, besluit Begeman.
De regels van de VVR (Verordening Vervoer Rolstoelgebruikers) stipuleren dat mensen in een scootmobiel via de normale ingang en niet via een lift de taxibus moeten betreden. Dit in tegenstelling tot rolstoelgebruikers, die wel gebruik mogen maken van de lift.
De makers van Meldpunt benadrukken dat de huidige vervoersregeling, opgesteld door het Sociaal Fonds Mobiliteit, voor verbetering vatbaar is. Verschillende belangenorganisaties en brancheverenigingen, waaronder Ieder(in), ANBO en KNV, werden uitgenodigd voor de uitzending maar werkten hier niet aan mee. De redactie van Meldpunt benadrukt dat ook het Sociaal Fonds Mobiliteit (SFM) werd uitgenodigd maar ook niet in ging op de uitnodiging. De redacteur heeft even met ze gesproken en toen zeiden ze wel : “Ja, misschien moeten deze vervoersregels even worden veranderd.”
oplossing
De reactie aan onze redactie van Roelof Veenbaas, een gepensioneerde onderzoeker met interesse in veilig vervoer van rolstoelgebruikers, voegt een belangrijk perspectief toe aan de discussie over het vervoer van scootmobielgebruikers. Zijn commentaar richt zich op de huidige regelcultuur binnen het vervoer van personen met een beperking, en hij pleit voor vernieuwing en praktische oplossingen.
Veenbaas bekritiseert de huidige benadering waarbij regels boven gezond verstand worden gesteld. Hij geeft aan dat deze aanpak vaak resulteert in beperkingen die voortkomen uit veiligheidsregels, waarbij de kosten een belemmerende factor zijn. Hij benadrukt dat de huidige discussie over de vervoersproblematiek van scootmobielgebruikers niet nieuw is en refereert aan innovatieve oplossingen die al in gebruik zijn.
Een voorbeeld dat hij aanhaalt, is het gebruik van personenliftjes bij vrijwillige vervoersdiensten in de regio Den Haag. Deze liftjes, geïnstalleerd bij de schuifdeur aan de zijkant van de voertuigen, bieden een praktische oplossing voor het vervoer van scootmobielgebruikers. Volgens Veenbaas zijn dergelijke aanpassingen effectief in het oplossen van de problemen die nu worden besproken en tonen ze aan dat er werkbare alternatieven zijn. Veenbaas stelt dat een grondige evaluatie van incidenten en de effectiviteit van extra veiligheidsmaatregelen essentieel is. Hij benadrukt dat regels alleen niet voldoende zijn en dat er een evenwicht moet worden gevonden tussen veiligheid en praktische bruikbaarheid.
wederhoor
Dat het onderwerp gevoelig ligt bij het SFM ondervonden wij zelf afgelopen week naar aanleiding van onze aankondiging op eigen website van het onderwerp bij het programma Meldpunt. Directeur Henk van Gelderen van het Sociaal Fonds Mobiliteit reageerde kritisch op onze eerdere berichtgeving over dit onderwerp. In een email liet directeur Henk van Gelderen ons weten: “Ik zie dat jullie de inhoud van omroep Max één op één hebben overgenomen. Dan heb je snel een artikel. Teleurstellend dat jullie geen wederhoor toepassen.”
Niet dat hier enige sprake was van de noodzaak op wederhoor van de het Sociaal Fonds Mobiliteit op onze berichtgeving hebben wij van Gelderen uiteraard de kans geboden om alsnog te reageren, wat achterwege bleef. Hoe dan ook, een opmerkelijk verhaal die soms tot rechtszaken kan leiden, waar Diana Begeman van Taxi Steen in Ommen toch nog enige duidelijk in kon verschaffen voor reizigers binnen de taxisector die gebruik moeten maken van hulpmiddelen zoals een scootmobiel.
De uitzending van Meldpunt was te zien op vrijdag 1 december om 19:50 uur bij MAX op NPO 2.