Vliegreizen zonder het geschreeuw van kinderen zijn niet langer een kwestie van geluk, maar van geld.
Luchtvaartmaatschappijen spelen handig in op de toenemende irritatie onder volwassen passagiers en introduceren massaal zogenoemde ‘adults only zones’. Wie in alle rust wil vliegen, zonder huilende baby’s of spelende kleuters in de buurt, moet daarvoor diep in de buidel tasten.
Deze trend, die zich het afgelopen jaar in rap tempo verspreidde onder zowel prijsvechters als full-service maatschappijen, levert de sector miljoenen op. Reizigers die bereid zijn te betalen voor een paar uur ongestoorde stilte, blijken een lucratieve doelgroep.
stiltezone
Corendon Airlines beet in augustus 2023 het spits af met de eerste Europese kindvrije zone op vluchten van Amsterdam naar Curaçao. Passagiers kunnen sinds die datum een zitplaats boeken in de zogeheten “Only Adult” zone, een apart gedeelte aan boord waar kinderen onder de zestien niet welkom zijn. Voor een enkele reis betalen reizigers minimaal € 45 extra, afhankelijk van de stoelkeuze.
Na Corendon volgden andere maatschappijen met soortgelijke initiatieven. De Turkse luchtvaartmaatschappij SunExpress en het Maleisische AirAsia testten begin 2024 eveneens stiltezones op intercontinentale vluchten. Daar moeten passagiers soms tot 100 euro extra betalen om verzekerd te zijn van een kindvrije stoelomgeving.
Ook Qatar Airways en Singapore Airlines erkennen dat ze verzoeken krijgen van reizigers om niet naast kinderen geplaatst te worden. Hoewel deze maatschappijen geen officiële stiltezones hanteren, doen ze wel hun best om die verzoeken in te willigen — vooral in de business class.
verdienmodel
De commerciële logica is duidelijk. In een tijd waarin ticketprijzen laag worden gehouden door basispakketten zonder extra’s, zoeken luchtvaartmaatschappijen naar nieuwe manieren om hun marges te vergroten. Stoelreserveringen, handbagage, maaltijdkeuzes — en nu dus ook stilte — worden tegen forse meerprijzen verkocht
Voor steeds meer passagiers is de keuze voor een plek ver weg van kinderen een bewuste investering. Vooral zakenreizigers en oudere vakantiegangers geven aan bereid te zijn om tientallen euro’s extra neer te leggen voor een ongestoorde vlucht. Toch stuiten de kindvrije zones ook op kritiek. Ouderverenigingen en kinderrechtenorganisaties stellen dat kinderen steeds vaker als overlast worden geframed en dat dit beleid bijdraagt aan een negatieve beeldvorming.
Wat ooit gold als een vanzelfsprekend onderdeel van het reizen — het delen van de openbare ruimte met anderen, ongeacht leeftijd — wordt steeds meer gecommercialiseerd. Wie rust wil, moet betalen. Wie kinderen meeneemt, betaalt vaak óók. De luchtvaart lijkt zo een tweedeling te creëren tussen wie zich stilte kan veroorloven en wie niet.
reserveren
Terwijl alleenreizenden extra betalen om kinderen te vermijden, worden ouders geconfronteerd met een ander probleem: de oplopende kosten om simpelweg naast hun eigen kind te zitten. Waar het vroeger standaard was dat gezinnen samen werden geplaatst, rekenen veel luchtvaartmaatschappijen tegenwoordig een toeslag voor het reserveren van stoelen naast elkaar — zelfs wanneer het gaat om jonge kinderen.
Bij Ryanair zijn volwassenen sinds 2024 verplicht om minimaal € 6 tot € 10 extra te betalen om naast hun kind onder de 12 jaar te zitten. Die regel, bedoeld om logistiek gedoe tijdens het boarden te voorkomen, wordt breed bekritiseerd door consumentenorganisaties. Volgens de Spaanse autoriteiten overtrad Ryanair hiermee de consumentenrechten en kreeg de luchtvaartmaatschappij begin dit jaar een boete van 108 miljoen euro.
EasyJet, Vueling en Volotea werden eveneens beboet wegens soortgelijk beleid. De Spaanse consumentenbond stelt dat het onacceptabel is dat ouders zonder bijbetaling geen garantie krijgen om naast hun kind te zitten, zelfs niet bij kinderen van vijf of jonger.
In Nederland melden ouders soortgelijke problemen bij maatschappijen als Transavia en TUI. Zonder stoelreservering — vaak variërend van € 4 tot € 40 per persoon — is er geen garantie dat ouder en kind samen geplaatst worden. Voor gezinnen met meerdere kinderen kunnen die extra kosten al snel oplopen tot honderden euro’s boven op de ticketprijs.