De autofabriek van VDL Nedcar in Born, jarenlang het kloppend hart van de Limburgse auto-industrie, krijgt een nieuwe bestemming.
Wat ooit de productielocatie was van de iconische Mini’s, wordt binnenkort deels omgebouwd tot een faciliteit voor de productie van defensiematerieel. Dat maakte VDL samen met defensieminister Ruben Brekelmans vanmiddag bekend tijdens een gezamenlijke presentatie op de locatie in Born.
De samenwerking tussen VDL en het ministerie van Defensie moet leiden tot een grotere Europese zelfstandigheid op het gebied van militaire productie. Brekelmans benadrukte dat Nederland en andere Europese landen minder afhankelijk moeten worden van defensieleveranciers buiten het continent. “Deze samenwerking moet het vlaggenschip worden in de samenwerking tussen Defensie en bedrijven,” aldus de minister.
nieuwe defensietak
Concreet betekent dit dat Defensie productiefaciliteiten gaat huren bij VDL, en dat het ministerie ook actief op zoek gaat naar Europese opdrachtgevers voor de nieuwe defensietak van het concern. Hoewel de exacte invulling van de samenwerking nog in ontwikkeling is, noemt Brekelmans expliciet de mogelijkheid dat in Born drones geproduceerd gaan worden. Tijdens een interview in het tv-programma Café Kockelmann op NPO 2 verklaarde hij: “Vandaag hebben we de samenwerking met VDL aangekondigd. Daarmee zetten we een grote stap. Het kan gaan over de productie van drones of andere gevechtsvoertuigen. Als Defensie ondersteunen wij daarbij.”
Volgens Brekelmans is de behoefte aan grootschalige productie van drones urgent. “We zien dat er heel veel toonaangevende droneproducenten zijn in Nederland, maar het zijn allemaal ondernemers die enkele honderden drones per jaar kunnen produceren, terwijl wij duizenden of tienduizenden drones nodig hebben. Met de capaciteit en ervaring kan VDL voor die opschaling zorgen.”
De fabriek in Born is daar volgens VDL zelf bij uitstek geschikt voor. De locatie, waar eerder jaarlijks tienduizenden Mini’s van de band rolden, beschikt over een oppervlak van tien voetbalvelden en een eigen energiecentrale. Bestuursvoorzitter Willem van der Leegte stelt: “We zijn een aantal keer beste autofabriek van Europa geweest. Dan kun je ook heel veel andere dingen kwalitatief maken.”
De fabriek ligt strategisch naast de A2, dichtbij de Duitse en Belgische grens, en beschikt over bestaande logistieke en technische infrastructuur. Toch zal het ombouwen van de fabriek naar een defensieproductielijn niet van vandaag op morgen gebeuren. Ed Leunissen, bestuurder bij vakbond CNV, spreekt van een ingrijpend proces: “Zo makkelijk is het niet. Er moet een hele nieuwe productielijn gebouwd worden. En er moeten mensen worden aangenomen. Die zijn allemaal weg.”
Toch ziet ook Leunissen voordelen laat hij weten bij de NOS. “Het is triest dat we moeten opschalen om de oorlogsindustrie op gang te brengen. Maar als het moet, waarom dan niet hier? Er zijn nog zeker 400 oud-medewerkers die nog geen baan hebben en graag aan de slag willen.” Tegelijkertijd waarschuwt hij voor een gebrek aan langetermijnvisie. “Wat als Donald Trump straks toch weer vriendjes wordt met Europa? Gaan we dan toch weer in de Verenigde Staten defensiematerieel kopen om hem te paaien? Werknemers komen echt niet terug omdat het hun oude fabriek is. Ze moeten perspectief hebben.”
VDL Born
De aankondiging komt op een moment dat VDL hard op zoek was naar een nieuwe bestemming voor de fabriek. Vorig jaar verloor het bedrijf het contract met BMW, waardoor zo’n 3.500 werknemers hun baan verloren. Sindsdien stond de toekomst van de fabriek op losse schroeven.
Het Eindhovense familiebedrijf VDL, opgericht in 1953, bestaat uit meer dan honderd werkmaatschappijen en behaalde in 2023 een omzet van bijna 4,3 miljard euro met een nettowinst van 66 miljoen. De onderneming is actief in uiteenlopende sectoren, van openbaar vervoer tot hightech industrie. Het bedrijf beschikt al over een defensietak die onder meer elektrische voertuigen ontwikkelt voor Defensie. De stap naar grootschalige productie van drones of gevechtsvoertuigen markeert daarmee een forse uitbreiding van VDL’s rol in de militaire industrie.
