Het beroep van taxichauffeur spreekt al decennia tot de verbeelding.
Vrijheid op de weg, contact met uiteenlopende passagiers en werken in het ritme van de stad maken het vak aantrekkelijk voor velen. Toch blijkt de weg naar het stuur niet overal gelijk. Nederland en Vlaanderen kennen elk hun eigen regels, toetsen en controles, waardoor aspirant-chauffeurs met uiteenlopende eisen te maken krijgen voordat zij passagiers mogen vervoeren.
Wie in Nederland taxichauffeur wil worden, krijgt te maken met een strak gereguleerd stelsel dat grotendeels landelijk is vastgelegd. De basis begint bij het rijbewijs B, dat uiteraard verplicht is. Daarbovenop komt de chauffeurskaart, beter bekend als de taxichauffeurspas. Deze pas wordt alleen verstrekt na het succesvol afronden van een theorie- en praktijkexamen waarin kennis van verkeersregels, klantgerichtheid en vakbekwaamheid centraal staan. Ook een medische keuring is verplicht, waarbij onder meer het gezichtsvermogen en de algemene gezondheid worden beoordeeld. Een verklaring omtrent het gedrag vormt eveneens een onmisbare schakel, omdat betrouwbaarheid en veiligheid zwaar wegen in het Nederlandse systeem.
verplichtingen
Naast de persoonlijke eisen gelden er technische en administratieve verplichtingen. Nederlandse taxi’s moeten uitgerust zijn met een boordcomputer taxi of voldoen aan de eisen van de Centrale Database Taxi (CDT), waarin ritgegevens automatisch worden vastgelegd. Deze controle moet fraude tegengaan en transparantie bieden voor zowel de overheid als de klant. Voor wie als zelfstandig ondernemer wil werken, is bovendien een ondernemersvergunning nodig. Die vergunning stelt aanvullende eisen aan kredietwaardigheid en vakbekwaamheid, waardoor niet alleen de chauffeur maar ook het bedrijf onder toezicht staat. Het geheel zorgt voor een uniforme aanpak, waarbij dezelfde regels gelden van Groningen tot Maastricht.
Vlaanderen kiest voor een andere benadering, waarbij de regionale en lokale overheden een grotere rol spelen. Ook daar is een rijbewijs B vereist en moet de chauffeur medisch geschikt zijn. Daarnaast vraagt men om een bestuurderskaart of vergunning, die wordt afgeleverd na controle van onder meer de strafrechtelijke achtergrond. De verklaring omtrent het gedrag kent een Vlaamse tegenhanger, waarbij de betrouwbaarheid van de chauffeur wordt getoetst voordat hij of zij de weg op mag.
Wie droomt van een carrière als taxichauffeur doet er daarom goed aan zich grondig te verdiepen in de regels aan weerszijden van de grens. Het beroep mag dan hetzelfde lijken, de administratieve en wettelijke realiteit laat zien dat Nederland en Vlaanderen ieder hun eigen koers varen. Die verschillen maken het vak niet alleen uitdagend, maar ook tekenend voor hoe beide regio’s omgaan met mobiliteit en toezicht.
Opvallend is dat Vlaanderen meer ruimte laat aan steden en gemeenten om aanvullende voorwaarden te stellen. Gemeenten kunnen bepalen hoeveel taxi’s actief mogen zijn en welke kwaliteitseisen zij stellen aan voertuigen en chauffeurs. Die lokale autonomie leidt tot verschillen tussen bijvoorbeeld Antwerpen en kleinere gemeenten, terwijl Nederland juist inzet op landelijke uniformiteit. Ook de manier van examinering verschilt. Waar Nederland werkt met centraal georganiseerde examens, kan Vlaanderen vaker leunen op administratieve controles en lokale procedures.
marktstructuur
Een ander verschil zit in de marktstructuur. Nederland kent al jaren een geliberaliseerde taximarkt, wat betekent dat concurrentie tussen aanbieders groot is en toetreding in principe mogelijk blijft zolang aan de eisen wordt voldaan. Vlaanderen heeft stappen gezet richting modernisering, maar houdt meer vast aan vergunningenplafonds en gemeentelijke sturing. Voor chauffeurs kan dat betekenen dat de wachttijd om te mogen starten langer is, maar ook dat de markt minder verzadigd raakt.
De verschillen in regelgeving hebben directe gevolgen voor het dagelijks werk. Nederlandse chauffeurs opereren in een omgeving met strikte technische controle en landelijke handhaving, terwijl Vlaamse chauffeurs vaker te maken krijgen met lokale inspecties en gemeentelijke voorschriften. Beide systemen hebben als doel de kwaliteit van het vervoer en de veiligheid van passagiers te waarborgen, maar de weg daarheen verschilt duidelijk.
