Een penetrante gaslucht hing donderdagochtend over grote delen van Brabant en zorgde bij veel inwoners voor onrust en vragen.
Het ging om een lek dat ontstond bij een chemische fabriek net over de grens in het Belgische Tessenderlo. Belgische media meldden dat de stank afkomstig was van een ontsnapt hulpmiddel dat in de fabriek wordt gebruikt. Vooral de Vlaamse gemeenten Mol en Balen kregen met een stevige concentratie te maken, maar ook in Nederland was het duidelijk merkbaar.
Bewoners tussen Luyksgestel en Eindhoven kregen donderdagochtend een NL Alert op hun telefoon met de oproep ramen en deuren te sluiten en ventilatie uit te schakelen. Dat zorgde voor een ongebruikelijk tafereel op het moment dat veel mensen zich juist klaar maakten om op de fiets naar hun werk of school te vertrekken. De vraag wat te doen – toch de deur uit of thuisblijven – hield menigeen bezig. “Het alarm komt precies op het moment dat je normaal gesproken vertrekt. Je weet dan niet goed wat verstandig is, of je moet afzeggen of gewoon gaan,” vertelde een inwoner uit Valkenswaard.
Tessenderlo Chemie
In België was de situatie heviger. Daar hing de gaslucht veel sterker in de lucht, vooral rond Mol en Balen. Belgische media gaven aan dat de oorzaak lag in een lek bij de fabriek van Tessenderlo Chemie. Het zou gaan om een hulpstof die weliswaar sterk ruikt, maar volgens de eerste berichten niet direct schadelijk is voor de gezondheid. Toch maakte de intensiteit van de geur dat mensen in de wijde omgeving zich zorgen maakten.
In Nederland bleef het bij de oproep van het NL Alert. Gemeenten en veiligheidsregio’s adviseerden inwoners om binnen te blijven en ventilatiesystemen tijdelijk uit te schakelen totdat de lucht zou zijn weggetrokken. Op straat was de typische gasachtige lucht nog steeds duidelijk te ruiken, al gaven de autoriteiten aan dat er geen acuut gevaar dreigde.
Opvallend is dat na de eerste melding geen nieuw NL Alert meer verscheen. Veel inwoners verwachtten een tweede bericht waarin duidelijk zou worden gemaakt dat het gevaar voorbij was, maar dat bleef uit. “Je blijft dan in onzekerheid achter. Je vraagt je af: kan ik het raam weer openzetten of is het nog steeds niet veilig?” aldus een bewoner uit de omgeving van Eindhoven.
“Je wilt weten waar je aan toe bent. Het bericht zegt alleen dat je ramen en deuren moet sluiten, maar niet hoe lang dat nodig is of wat er precies aan de hand is,” vertelde een inwoner uit Bergeijk. “Normaal kijk je dan op Brabantalert voor meer informatie, maar die site deed het niet. Dan blijf je met een onrustig gevoel achter.”
De storing legt een zwakke plek bloot in de communicatie tijdens crisissituaties. Juist op het moment dat burgers behoefte hebben aan betrouwbare informatie, klapt het systeem dicht door een overbelasting van bezoekers. Terwijl in België al vrij snel werd gemeld dat het ging om een lekkage bij een chemische fabriek in Tessenderlo en dat de stof vooral sterk ruikt maar volgens de eerste berichten niet direct gevaarlijk is, bleef het in Nederland bij summiere aanwijzingen en een technische storing.
gissen
De situatie leidde tot discussie over de werking van het waarschuwingssysteem. Burgers vinden dat het versturen van een waarschuwing belangrijk en nuttig is, maar dat ook de afronding beter geregeld moet worden. Het uitblijven van een bericht dat het gevaar geweken is, zorgt voor verwarring en frustratie. Voor veel mensen was het dan ook gissen wanneer ze hun normale bezigheden weer veilig konden oppakken.
Hoewel de geur later in de ochtend langzaam wegtrok, blijft de gebeurtenis vragen oproepen over de informatievoorziening bij incidenten die grensoverschrijdend zijn. Terwijl in België de oorzaak en de ernst sneller in de media werden benoemd, moesten Nederlandse inwoners het vooral doen met de summiere tekst van het NL Alert. Voor velen blijft het de vraag hoe zij in de toekomst moeten handelen als een dergelijk scenario zich opnieuw voordoet.
waarschuwingen
