Lokale en nasjonale oerheden, tegearre mei de partikuliere sektor, stean foar de útdaging om by te hâlden mei de rappe feroaringen yn elektryske mobiliteit.
By de Nationale Duurzame Mobiliteitskonferinsje yn Utert tekenen ferskate belanghawwenden in fernijde gearwurkingsoerienkomst dy't de toan jout foar de takomst fan elektrysk ferfier yn Nederlân. Steatssiktaris Vivianne Heijnen fan Ynfrastruktuer en Wettersteat, deputearren, riedsleden en netbehearders hawwe in ferlinging fan de Nasjonale Aginda Laadynfrastruktuer (NAL) goedkard oant 2030. It pakt komt op in kritysk momint, om't Nederlân ambisjeus stribbet nei in útstjit- frije mobiliteitssektor yn 2050. .
De wiidweidige oerienkomst ûnder de paraplu fan de NAL is bedoeld om in lanlik netwurk fan oplaadpunten te meitsjen foar alle soarten elektryske ferfiermiddels. En dat is gjin maklike feat. Neist elektryske persoaneauto's binne der bestelauto's, frachtweinen, bussen, boumasines en sels binnenfeartskippen dy't oerskeakelje moatte op elektrysk. Sa’t Vivianne Heijnen oanjûn hat: “De kommende jierren komme der hieltyd mear elektryske frachtweinen by; yn 2030 sil tsien prosint elektrysk ride. Genôch oplaadynfrastruktuer is dêrom essinsjeel. Boppedat sille yn 2024 Europeeske regeljouwing op dit mêd fan krêft wurde.”
Mei de fernijde oerienkomst binne alle belutsen partijen fan doel it opladen fan in elektryske auto like tagonklik te meitsjen as it opladen fan in smartphone. Ut foarlopige sifers docht bliken dat Nederlân op skema leit. Neffens Gerben Jan Gerbrandy, foarsitter fan de NAL, binne der op 1 septimber 2023 hast 590.000 oplaadpunten, wêrûnder 442.000 thúslaadpunten en 4.500 semi-iepenbiere snellaadpunten.
De oanpak is ferdield yn seis NAL-gearwurkingsregio's, dêr't provinsjes, gemeenten en netbehearders de krêften gearwurkje. Dit omfettet detaillearre plannen foar it ynstallearjen fan oplaadpunten en it fêststellen fan de fereaske stroomkapasiteit. Eva Oosters, riedslid fan Utert en bestjoersfertsjintwurdiger fan NAL G4, beklamme dat skjinne lucht en emisjefrije mobiliteit hand yn hân geane. "As Utrecht en G4 binne wy bliid mei dizze gearwurking oant 2030. Dêrmei realisearje wy ús ambysje foar emisjefrije stedslogistyk."
Sa't Gerben Jan Gerbrandy opmurken hat: "Polityk-bestjoerlike gearwurking mei alle belutsenen is krúsjaal om de nedige folgjende stappen te nimmen."
Dit nije gearwurkingsoerienkomst makket dúdlik dat Nederlân de oergong nei elektryske mobiliteit net allinnich serieus nimt, mar ek ree is om gear te wurkjen oan in robúste ynfrastruktuer dy't dat mooglik makket. It is in wichtige stap nei in mear duorsume takomst, mar de echte toetsstien sil wêze hoe fluch en effisjint dizze plannen wurde omset yn taastbere resultaten.
Busferfier yn Nederlân
Hantekeningen waarden ek ûndertekene ûnder it oerienkomstskader foar Emisjefrij Coach Transport. Bertho Eckhardt, foarsitter fan Busferfier Nederlân, begeliede steatssiktaris Vivianne Heijnen en wethâlders fan Utert, Den Haach, Amsterdam en Eindhoven, en ek RAI-direkteur Olaf de Bruijn, om dizze histoaryske oerienkomst te ratifisearjen.
It doel is ambisjeus, mar dúdlik: de hiele bussektor moat yn 2030 útstjitfrij wêze. Dit is benammen relevant foar stêden dy't al in nul-útstjitsône hawwe of fan plan binne. De dyk nei dizze griene transformaasje wurdt ferhurde mei in rige maatregels, wêrûnder in subsydzjeprogramma dat yn de maitiid fan 2024 úteinset en in evaluaasje yn 2025 om de helberens fan de doelstellingen te testen.
Eckhardt beklamme lykwols dat de sektor op it stuit noch foar wichtige obstakels stiet. Bedriuwen yn 'e coachesektor namen in grutte hit tidens de korona-krisis en moasten op har finansjele reserves lûke. Yn dit ramt binne ynvestearrings yn nije, skjinne technologyen net fanselssprekkend. "De subsydzjeregeling dy't ûnderdiel is fan it oerienkomstkader is dêrom krúsjaal", seit Eckhardt.
De útdagings foar de coach sektor binne seker net minimaal, en dit oerienkomst ramt erkent dat. It biedt net allinich finansjele stimulâns, mar ek in struktuer foar trochgeande evaluaasje. Dit makket it mooglik om op 'e tiid aksje te nimmen as de 2030-doelen ûnrealistysk blike te wêzen. Wat dizze oerienkomst foaral symbolisearret, is lykwols de erkenning fan alle belutsen partijen dat de tiid foar healslachtige maatregels foarby is. De klok tikt, en as de sektor syn klimaatdoelen berikke wol, moat elkenien der oan board wêze. En dat berjocht hat no in offisjele stimpel.
oer NAL
De Nasjonale Aginda foar opladen ynfrastruktuer (NAL) is in mearjierrige beliedsaginda dy't ûntstien is út it Klimaatakkoart yn 2019. Yn de NAL wurkje provinsjes, gemeenten en netbehearders gear om in lanlik, betrouber en takomstbestindich oplaadnet te realisearjen. Der binne yn totaal seis NAL gearwurkingsregio's: Noard-Nederlân (provinsjes Grinslân, Fryslân en Drinte), East-Nederlân (provinsjes Gelderlân en Oerisel), Súd-Nederlân (provinsjes Limburch, Noard-Brabân), Súdwest-Nederlân (provinsjes Súd) Hollân en Seelân), Noardwest-Nederlân (MRA-Electric – Flevolân, Noard-Hollân en Utert) en de G4 (de gearwurking fan de fjouwer grutte stêden). Gearwurkjende netbehearders binne: Stedin, Alliander, Enexis, Juva, Coteq, Rendo.
