De European Transport Safety Council roept op tot hernieuwde actie en specifieke doelstellingen om minderjarige verkeersdeelnemers te beschermen, aangezien uit het laatste rapport blijkt dat tussen 2011 en 2020 meer dan 6000 kinderen tot 14 jaar zijn omgekomen bij verkeersongevallen in de Europese Unie.
Van de ongeveer 40 aanbevelingen aan nationale regeringen en de EU roept ETSC op tot veilige fiets- en wandelroutes naar scholen. Volgens de nieuwe studie hebben slechts zeven landen in Europa gemeld dat ze verplichte lagere snelheidslimieten rond scholen hebben ingesteld. ETSC zegt dat wegen rond kinderopvang en in stedelijke gebieden met veel fietsers en voetgangers moeten worden ontworpen voor 30 km/u en weinig verkeer. De standaardsnelheidslimiet op deze wegen moet 30 km/u zijn, zelfs als deze ontwerpcriteria nog niet zijn bereikt, roept ETSC de EU op om hier een formele aanbeveling van te maken.
Ondanks de grote vooruitgang op het gebied van autoveiligheid in de afgelopen jaren, is bijna de helft van de verkeersdoden onder kinderen afkomstig van kinderen die in auto’s reizen. Er zijn slechts beperkte gegevens beschikbaar over het juiste gebruik van kinderzitjes in auto’s in de hele EU, maar studies hebben aangetoond dat onjuist gebruik een groot probleem blijft. Vanaf 1 september 2024 mogen alleen kinderzitjes die voldoen aan een nieuwe VN-norm ‘R129’ op de EU-markt worden verkocht.
Deze stoelen hebben een veiliger ontwerp en kunnen alleen worden uitgerust met een ISOFIX-systeem, waardoor het risico op onjuiste installatie wordt verkleind. Het aanbrengen van ISOFIX-verankeringspunten is sinds 2014 verplicht in nieuwe auto’s in de EU. ETSC zegt dat veiliger naar achteren gerichte stoelen verplicht moeten worden gesteld zolang als praktisch mogelijk is, bij voorkeur tot het kind vier jaar oud is. Kinderzitjes moeten ook worden onderworpen aan verlaagde btw-tarieven.
Nu de Europese Unie dit jaar de regels voor rijbewijzen zal herzien, roept ETSC ook op tot verplichte theoretische en praktische training, evenals een praktijkexamen, om een AM-rijbewijs (bromfiets) te behalen. ETSC waarschuwt ook dat 16 Europese landen kinderen van 14 of 15 jaar toestaan op een bromfiets te rijden, ondanks een aanbevolen EU-minimumleeftijd van 16 jaar. Boven de 14 jaar zijn 20% van de verkeersdoden onder kinderen bromfietsers, waarvan de overgrote meerderheid jongens zijn. ETSC zegt dat de door de EU aanbevolen minimumleeftijd voor autorijden voor geen enkele voertuigcategorie mag worden verlaagd.
De auteurs van het onderzoek vonden ook grote verschillen tussen landen in de veiligheid van kinderen. Het kindersterftecijfer in Roemenië is tien keer hoger dan in Noorwegen, Cyprus en Zweden. Waar de kindersterfte in het verkeer relatief laag is, is de verkeerssterfte voor de rest van de bevolking ook relatief laag en vice versa. Als dit niet het geval is, kan dat deels zijn omdat kinderen in die landen eerder met de auto naar school en andere activiteiten worden gereden dan dat ze er alleen op de fiets of te voet naartoe mogen, aldus de ETSC.
“Een kind verliezen bij een verkeersongeval is een tragedie die geen enkel gezin zou moeten meemaken. Hoewel in sommige delen van Europa nul kinderdoden in de meeste jaren realiteit wordt, is er nog een lange weg te gaan. Veel van de veiligheidswinsten van de afgelopen jaren zijn te danken aan veiligere auto's, maar kinderen veilig houden door ze in metalen kooien op te sluiten is een pyrrusoverwinning. Als we willen dat gezonde, actieve kinderen opgroeien als gezonde actieve volwassenen, moeten we daar anders over denken. Steden veilig maken voor kinderen begint met simpele dingen zoals lagere snelheden en schoolstraten. Maar als we het serieus willen nemen om de honderden sterfgevallen van kinderen die elk jaar op tragische wijze plaatsvinden te verminderen, moeten we ook onze stedelijke ruimtes herinrichten om kinderen gescheiden te houden van snel bewegende voertuigen en hen ruimte te geven om te spelen en te bewegen”.
Antonio Avenoso, uitvoerend directeur van de European Transport Safety Council.