Het grondwaterpeil in de regio Eindhoven heeft een historische hoogte bereikt doordat er in het waterschap De Dommel al acht maanden bijna twee keer zoveel regen als normaal is gevallen.
Dit heeft op veel plekken voor overlast gezorgd. Waterschap De Dommel was de afgelopen jaren bezig met ingrepen om water langer vast te houden in de natuur, een noodzakelijke maatregel vanwege de lange periodes van droogte die eerder de regio teisterden. De huidige situatie waarin het water hoog blijft staan, heeft echter weinig te maken met deze ingrepen, aldus het waterschap. Toch merken bewoners dat er iets mis is met het waterpeil: “In de afgelopen 30 jaar heb ik nog nooit water in mijn kruipkelder gezien, nu wel.”, klinkt het in de buurt.
Niet enkel de ondergelopen kruipkelders zijn zorgen. De laatste tijd komen zinkgaten, ook wel sinkholes genoemd, steeds vaker voor in Eindhoven. Deze gaten ontstaan plotseling in wegen en kunnen gevaarlijke situaties veroorzaken. Ondanks de bezorgdheid onder bewoners, lijkt de gemeente Eindhoven de situatie niet altijd serieus te nemen.
Wanneer meldingen worden gedaan van stenen die in een groot gat verdwijnen door weggespoelde grond, wordt vaak aangegeven dat er niets aan de hand is. “Nee mevrouw, dat is geen sinkhole,” aldus een medewerker van de gemeente die telefonisch inschat dat er geen probleem is. “Ik maak wel een melding van een tegel uit de straat.” Bewoners maken zich hierdoor zorgen en zetten zelf afgezette gedeeltes op om anderen te waarschuwen om niet op gevaarlijke plekken te parkeren. Aangezien de gemeente na de meldingen geen actie onderneemt, zien bewoners zich genoodzaakt om zelf in te grijpen.
Bewoners maken zich zorgen en zetten zelf afgezette gedeeltes op om anderen te waarschuwen om niet op gevaarlijke plekken te parkeren.
Op sommige plekken in Eindhoven komt de gemeente wel in actie en worden herstelwerkzaamheden uitgevoerd, maar dit lijkt een druppel op een gloeiende plaat. Deskundigen waarschuwen dat de toename van sinkholes te maken heeft met de vele regenval. Ronald van Balen, een deskundige die eerder aan Hart van Nederland uitlegde, zegt dat de kans op sinkholes groter is bij veel regenval. “Onze systemen zijn er niet op berekend,” aldus Van Balen. “De riolering moet ervoor zorgen dat water wordt afgevoerd. Als er sprake is van een lekkage, stroomt een deel van het water erlangs en wordt de grond mee afgevoerd het riool in.”
Deze situatie leidt tot holtes onder het wegdek, die uiteindelijk kunnen instorten omdat ze hun draagkracht verliezen. Volgens Van Balen is het belangrijk om te weten dat de kans op sinkholes vooral onder wegen en stoepen groter is, niet onder velden of in de bossen. “Je hebt een stevige bovengrond nodig, en dat gaat dus vooral om de bebouwde kom.”
Eerder waren er in Eindhoven op meerdere plekken sinkholes ontstaan. De meeste zijn klein, maar op de Fakkellaan is een groot stuk wegdek onder een put weggespoeld. Dit is waarschijnlijk te wijten aan problemen met de riolering in de stad, legt Van Balen uit. “De riolering moet ervoor zorgen dat water wordt afgevoerd. Als er sprake is van een lekkage, stroomt een deel van het water erlangs en wordt de grond mee afgevoerd het riool in.” Zo ontstaat er een holte onder het wegdek, die vervolgens instort door verlies van draagkracht.
Kun je zelf iets doen als je vermoedt dat er een sinkhole gaat ontstaan? “Los van contact opnemen met de gemeente, niet,” zegt Van Balen. “De gemeente kan langskomen met materiaal om bijvoorbeeld lekkages in de riolering aan te pakken, daar kun je zelf niets aan doen.” Volgens de geoloog is Nederland extra gevoelig voor sinkholes omdat ons land weinig harde grond bevat. “Veel plaatsen hebben een slappe grond die bestaat uit zandkorreltjes en kleideeltjes.”
Hoewel de situatie zorgwekkend lijkt, is er volgens Van Balen voorlopig geen reden tot grote bezorgdheid. “Sinkholes zijn hier niet zo groot dat ze levensbedreigend zijn,” zegt de geoloog. “Je kunt erover struikelen of misschien zak je even weg, maar in andere gebieden zijn ze veel spectaculairder, zoals in Amerika.” Daar kunnen huizen en auto’s in sinkholes verdwijnen, wat supergevaarlijk is. Voor oudere mensen kunnen sinkholes wellicht wat gevaarlijker zijn, omdat zij sneller hun evenwicht verliezen.