De postbezorging in Nederland staat onder druk en het lijkt erop dat er geen rem gezet wordt op de afbrokkeling van de dienstverlening.
PostNL, ooit de trotse nationale postbezorger, kondigde aan dat zakelijke post vanaf 2025 niet meer gegarandeerd binnen 24 uur wordt bezorgd. Dit besluit is volgens het bedrijf nodig om de kosten van postbezorging beheersbaar te houden, maar het zet de betrouwbaarheid van de dienst ernstig onder druk. Ook andere postsoorten wil het bedrijf later gaan bezorgen, maar daarvoor is een wetswijziging nodig. PostNL heeft eerder bij de overheid aangeklopt voor financiële steun om de post betaalbaar te houden en doet dat nu opnieuw.
Wat vooral onbegrijpelijk is, is dat PostNL wagens meerdere keren per dag door dezelfde straten scheurt om pakketjes af te leveren, terwijl datzelfde bedrijf niet in staat blijkt om brieven en juridische stukken conform de wet te bezorgen. Het lijkt een trend te zijn: de service neemt zienderogen af, maar er wordt weinig gedaan om dit tegen te gaan. Zowel burgers als advocatenkantoren zitten met de handen in het haar, terwijl de overheid toekijkt.
aangetekende post
Annemarie Posset, advocaat bij Uilenburg Advocaten, trok onlangs aan de bel via sociale media. Ze vertelde dat ze bij haar vaste pakketpunt een aangetekende zending kwam ophalen, maar tot haar verbazing bleek er een hele stapel aangetekende post voor haar kantoor te liggen. “Geen briefje in onze brievenbus en niets zichtbaar in de app. Wij werken met wettelijke deadlines en moeten 100% kunnen vertrouwen op de dienstverlening van PostNL. Deze schiet echter ernstig tekort. Zijn er meer mensen die dit meemaken?” Posset is niet de enige die met dit soort problemen worstelt.
Een schrijnend voorbeeld is de rouwpost die simpelweg te laat werd bezorgd. De kennisgeving van een overlijden bleef liggen bij een postpunt en bereikte de familie niet op tijd. Dit soort poststukken, waarvan men mag verwachten dat ze met de hoogste prioriteit worden behandeld, blijven achter bij een postpunt zonder dat de ontvangers daarvan op de hoogte zijn.
deurwaarder
De situatie is inmiddels zo erg dat veel bedrijven niet meer vertrouwen op PostNL voor belangrijke post. Juridische stukken worden steeds vaker via deurwaarders bezorgd, omdat de juridische waarde van aangetekende post niet meer te garanderen is. Veel advocatenkantoren melden dat aangetekende post regelmatig niet aankomt, of dat er geen melding wordt gemaakt van een zending die bij een afhaalpunt ligt. “Hierdoor heb ik in een van mijn zaken het griffierecht te laat betaald”, meldt een advocaat. “Ik heb al twee formele klachten ingediend bij PostNL, maar een reactie blijft uit.”
Deze wanpraktijken tonen aan dat PostNL zich steeds verder verwijdert van de kernwaarden die het bedrijf ooit had: betrouwbaarheid en veiligheid van postbezorging. Het wordt tijd dat er striktere eisen worden gesteld aan hoe aangetekende post wordt afgehandeld, want als zelfs juridische documenten op deze wijze worden behandeld, is er van de juridische waarde van aangetekende post nauwelijks meer sprake.
Wat het nog erger maakt, is dat bezorgers soms zelf voor ontvangst tekenen en het poststuk bij een buurvrouw achterlaten, zonder dat de geadresseerde hiervan op de hoogte wordt gebracht. De juridische waarde van een aangetekend stuk is hierdoor volledig uitgehold. Het vertrouwen in de betrouwbaarheid van PostNL is daarmee weg, en het is duidelijk dat het bewijs van verzending niet meer gelijkstaat aan bewijs van ontvangst.
geen incidenten
Het probleem is dat de consument, of dit nu een particulier of een bedrijf is, in de kou staat. De service van PostNL holt al jaren achteruit, maar er lijkt geen einde aan de misstanden te komen. Het bedrijf blijft volhouden dat het gaat om incidenten, maar de realiteit is dat dit een structureel probleem is geworden. Poststukken die verdwijnen, aangetekende brieven die niet worden afgeleverd en zelfs juridische post die weken onderweg is of simpelweg nooit aankomt – dit is geen uitzondering meer.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat velen zich afvragen of het niet tijd wordt om rigoureuze maatregelen te nemen. Misschien is het moment aangebroken om de volledige directie van PostNL naar huis te sturen en het bedrijf van top tot teen te reorganiseren. Want ondanks de privatisering van de postdienst, waarbij marktwerking zou moeten zorgen voor betere en efficiëntere dienstverlening, draait het nu alleen nog maar om winst. De kwaliteit van de postbezorging wordt steeds meer een ondergeschoven kindje.
winstmarges
De kern van het probleem ligt niet bij de medewerkers van PostNL, die ongetwijfeld met passie hun werk doen, maar bij de manier waarop het bedrijf wordt aangestuurd. De focus ligt nu volledig op kostenbesparing en winstmarges, ten koste van de betrouwbaarheid van de dienst. De juridische waarde van aangetekende post is in de praktijk inmiddels verdwenen, en dit leidt tot een golf van klachten en frustraties bij consumenten en bedrijven.
Het aanpassen van de wetgeving om PostNL tegemoet te komen, zou een kapitale fout zijn. Integendeel, het postbedrijf moet zich strikt houden aan de regels zoals vastgelegd in de Postwet 2009. Deze wet is er niet voor niets: het garandeert dat burgers en bedrijven in Nederland kunnen rekenen op een betrouwbare en tijdige postbezorging. PostNL heeft een wettelijke taak om die service te leveren, en het steeds verder afschalen van die dienstverlening ten behoeve van kostenbesparing is niet alleen onacceptabel, maar ook een directe schending van die verplichtingen.
Het wordt tijd dat de overheid ingrijpt, want postbezorging is ooit een overheidstaak geweest met een hoog maatschappelijk belang. Het briefgeheim, de zekerheid dat belangrijke documenten op tijd en veilig worden bezorgd – dit zijn rechten die niet verloren mogen gaan in de drang naar winst. PostNL toont keer op keer aan dat ze de verantwoordelijkheid niet aankunnen, en het is tijd voor verandering.
Postwet 2009
PostNL is door de Rijksoverheid aangewezen om een basispakket aan postdiensten te leveren. Deze verantwoordelijkheid wordt vastgelegd in de Postwet 2009, die specifieke eisen stelt aan de dienstverlening van het postbedrijf. In die wet wordt onder meer bepaald dat er verspreid over het land voldoende openbare brievenbussen en postservicepunten moeten zijn. Daarnaast is het verplicht dat PostNL vijf dagen per week de brievenbussen leegt en post bezorgt. Voor rouwpost en medische post geldt zelfs een verplichting van zes dagen per week. Verder is de eis dat minimaal 95% van de brieven de volgende dag wordt bezorgd, wat een garantie moet bieden voor tijdige levering van poststukken.
