Het leerlingenvervoer in het gespecialiseerd onderwijs wordt steeds vaker onder de loep genomen, nu een nieuwe flitspeiling van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) laat zien dat veel problemen blijven bestaan.
Uit de resultaten blijkt dat taxi’s en busjes die dagelijks leerlingen vervoeren naar scholen voor speciaal onderwijs, vaak te laat arriveren en terugreizen. Daarnaast worden regelmatig klachten geuit over de kwaliteit van de dienstverlening en de impact hiervan op het welzijn en de prestaties van de leerlingen.
Het onderzoek, uitgevoerd door onderzoeksbureau Oberon in juni 2024, beoogt inzicht te geven in de ervaringen van scholen met het taxivervoer en de gevolgen hiervan voor de leerlingen. De enquête was gericht op 877 scholen binnen het gespecialiseerd onderwijs (GO), waarvan 263 scholen (30 procent) reageerden. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met scholen voor speciaal basisonderwijs (SBO), speciaal onderwijs (SO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO).
afhankelijk
Uit de peiling blijkt dat meer dan de helft van de leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs afhankelijk is van taxivervoer om naar school te komen. Hoewel dit vervoer essentieel is voor deze leerlingen, geeft 32 procent van de scholen aan ontevreden te zijn over de service. Ruim een kwart van de vestigingen ervaart structurele vertragingen, waardoor leerlingen vaak te laat op school verschijnen. Dit probleem treft met name de regio Midden, waar scholen hogere percentages te laat arriverende leerlingen rapporteren in vergelijking met andere regio’s.
De problemen met het taxivervoer hebben ook hun weerslag op de schoolprestaties van leerlingen. Gemiddeld meldt 12 procent van de scholen dat leerlingen door het gemiste lestijd vanwege vertragingen een negatieve invloed ondervinden op hun prestaties. De grootste groep scholen, ongeveer 40 procent, gaf aan geen nadelige invloed op de schoolprestaties te ervaren, maar een aanzienlijke minderheid meldt wel problemen. Vooral in het speciaal basisonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs worden negatieve gevolgen voor de schoolresultaten opgemerkt, wat suggereert dat bepaalde onderwijstypen extra kwetsbaar zijn voor de nadelen van vertraagd leerlingenvervoer.
prestaties
Daarnaast heeft het vervoer niet alleen invloed op de schoolprestaties, maar ook op de lesparticipatie van de leerlingen. Een kwart van de scholen meldt dat leerlingen door vermoeidheid of overprikkeling regelmatig niet optimaal aan de lessen kunnen deelnemen. Dit fenomeen is in het speciaal onderwijs, zoals het VSO, prominenter aanwezig, waar de intensieve zorgbehoefte van de leerlingen vaak botst met de lange reistijden en soms chaotische omstandigheden tijdens het vervoer. In sommige gevallen leidt het zelfs tot uitval, waarbij 10 procent van de scholen aangeeft dat het vervoer een factor is geweest die heeft bijgedragen aan het schooluitval.
Een andere zorg die uit de enquête naar voren komt, is het veelvuldig te laat ophalen van leerlingen na schooltijd. Gemiddeld meldt 15 procent van de scholen dat leerlingen per week te laat worden opgehaald. Deze vertragingen zorgen voor onrust bij zowel leerlingen als ouders en benadrukken de gebrekkige communicatie en organisatie bij sommige vervoersbedrijven. De ontevredenheid over het vervoer is voornamelijk te herleiden tot meerdere knelpunten, zoals wisselende chauffeurs en weinig kennis en ervaring van de chauffeurs met de doelgroep, volgens 32 procent van de respondenten.
knelpunten
Naast de concrete cijfers brachten de open toelichtingen van scholen nog andere knelpunten aan het licht. Zo klaagt bijna de helft van de scholen over het feit dat leerlingen structureel te laat worden gebracht en opgehaald, soms zonder begeleiding. Ook melden veel scholen dat leerlingen in gemengde groepen worden vervoerd, wat kan leiden tot onrust en spanning tussen de leerlingen. Verder wordt in 16 procent van de gevallen aangegeven dat wisselingen in chauffeurs onrust veroorzaken onder de leerlingen. Daarnaast bleek uit de toelichtingen dat leerlingen soms lange ritten maken, wat bijdraagt aan vermoeidheid en overprikkeling.
De peiling toont duidelijk aan dat er nog veel verbeterpunten zijn in het leerlingenvervoer binnen het gespecialiseerd onderwijs. Het ministerie van OCW en betrokken instanties zullen naar verwachting dit rapport nader bestuderen en overwegen welke stappen nodig zijn om het leerlingenvervoer te optimaliseren. Voor nu benadrukt dit rapport de urgentie om het leerlingenvervoer binnen het gespecialiseerd onderwijs te verbeteren, zodat de veiligheid, punctualiteit en algemene kwaliteit gewaarborgd worden.
bron
Het Ministerie van OCW heeft Oberon gevraagd een flitspeiling uit te voeren naar de ervaringen van het gespecialiseerd onderwijs (GO) met het aangepast vervoer. Aangepast vervoer is een vorm van leerlingenvervoer met busjes of taxi’s en is de meest voorkomende vorm van leerlingenvervoer. In nauw overleg met de opdrachtgever is een vragenlijst opgesteld. De link naar de digitale enquête is verspreid onder alle 877 vestigingen binnen het gespecialiseerd onderwijs. De vragenlijst heeft van 17 juni tot 1 juli 2024 open gestaan.
