Premier Giorgia Meloni van Italië reist op 17 april naar Washington voor een belangrijke ontmoeting met de Amerikaanse president Donald Trump.
Tijdens dit officiële werkbezoek wil Meloni onderhandelen over het schrappen van handelsheffingen die de economische relatie tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie momenteel onder druk zetten. Het bezoek maakt deel uit van een gecoördineerde Europese aanpak, waarbij Meloni nauw overleg heeft gevoerd met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
De inzet van de ontmoeting is hoog. De Amerikaanse importtarieven, vooral op Europese industriële goederen zoals staal, auto’s, farmaceutische producten en levensmiddelen, hebben geleid tot bezorgdheid in verschillende Europese hoofdsteden. Vooral Italië voelt de pijn, aangezien ongeveer tien procent van de Italiaanse export bestemd is voor de Amerikaanse markt. Sectoren als de auto-industrie, de farmaceutische sector en de wijn- en voedselindustrie vrezen forse economische schade als de handelsbelemmeringen in stand blijven.
bilaterale tarieven
Meloni zal in Washington pleiten voor het volledig afschaffen van bilaterale tarieven tussen de EU en de VS. Dat voorstel past binnen een bredere strategie die ook binnen Brussel wordt ondersteund. Het idee van een zogenaamde “zero-for-zero”-deal moet leiden tot een volledig vrijhandelsakkoord voor industriële producten. De Italiaanse regering houdt zich op de vlakte over de exacte details, maar ingewijden bevestigen dat de premier stevig wil inzetten op het vermijden van escalatie en economische schade.
De diplomatieke missie van Meloni kent echter ook politieke gevoeligheden. Enerzijds onderhoudt ze goede banden met de Republikeinse Partij in de VS en is er sprake van ideologische verwantschap met het MAGA-kamp van Trump. Anderzijds loopt ze het risico om met lege handen terug te keren naar Rome, terwijl de Europese Commissie zich voorbereidt op het invoeren van tegenmaatregelen als reactie op de Amerikaanse heffingen.
De Europese tegenmaatregelen staan gepland om van kracht te worden op 15 april, slechts twee dagen voor Meloni’s bezoek aan het Witte Huis. Daarmee staat de tijdsdruk op de onderhandelingen op scherp. Terwijl Italiaanse ministers, waaronder Buitenlandminister Antonio Tajani, al hebben laten doorschemeren open te staan voor het tijdelijk opschorten van Europese sancties als dat ruimte biedt voor onderhandelingen, houdt Brussel voorlopig vast aan de geplande invoering van de tegenheffingen.
Ondertussen mengen ook andere prominente stemmen zich in het debat. De Amerikaanse miljardair Elon Musk sprak zich onlangs uit voor een vrijhandelszone tussen de VS en Europa zonder enige vorm van tarieven. Dat standpunt wijkt af van het officiële beleid van de huidige Amerikaanse regering, maar sluit wel aan bij de Europese wensen. Voor Meloni betekent het extra steun vanuit het bedrijfsleven, al blijft het de vraag hoeveel invloed dat werkelijk zal hebben aan de onderhandelingstafel.
“onjuist”
In aanloop naar het bezoek circuleren in Rome ook berichten dat de Amerikaanse vicepresident JD Vance tijdens de paasdagen naar Italië zou kunnen afreizen voor overleg. Indien dit doorgaat, zou dat een diplomatiek succes betekenen voor Meloni, die dan twee invloedrijke Amerikaanse leiders in korte tijd ontmoet. De symboliek daarvan is niet onbelangrijk, zeker nu Italië probeert een brug te slaan tussen het Europese belang en het veranderende Amerikaanse beleid onder Trump.
Meloni heeft zich tot nu toe diplomatiek uitgelaten over de Amerikaanse koers. Ze noemde de beslissing van Trump om nieuwe tarieven in te voeren “onjuist”, maar riep tegelijkertijd op tot terughoudendheid en waarschuwde voor overdreven alarmisme. Volgens haar is dialoog de enige weg vooruit. Haar aankomende bezoek aan Washington zal moeten uitwijzen of die diplomatieke lijn ook tastbare resultaten oplevert voor de Italiaanse economie en de bredere Europese markt.
