Qbuzz kreeg deze week een fikse tik op de vingers van de provincie Fryslân.
Gedeputeerde Staten legden de vervoerder een boete op van ruim één miljoen euro wegens ondermaatse prestaties in het eerste kwartaal van de nieuwe concessie. Die concessie ging op 15 december 2024 in en geldt voor een periode van tien jaar. Maar de start bleek allesbehalve vlekkeloos.
De busdiensten in Friesland kampten de eerste maanden met een stortvloed aan problemen. Rituitval, te laat rijdende bussen en het ontbreken van de juiste voertuigen waren aan de orde van de dag. De afgesproken servicenormen – vastgelegd in het contract tussen provincie en vervoerder – bleven ver buiten bereik. Volgens de provincie kon er dan ook niet anders worden gehandeld dan conform de boeteregeling: Qbuzz krijgt een financiële sanctie opgelegd voor het niet halen van de afgesproken prestaties.
onthutsend
De cijfers zijn onthutsend. In de beginfase had Qbuzz slechts een fractie van het beloofde materieel op de weg. Waar 140 nieuwe bussen waren toegezegd, werden er aanvankelijk slechts 31 geleverd. De rest van de dienstverlening moest met geïmproviseerde middelen worden uitgevoerd: oude dieselbussen, voertuigen zonder reisinformatiesysteem en tijdelijke oplossingen die verre van ideaal waren voor reizigers. Ook chauffeurs klaagden over chaos en desorganisatie.
Naast het opleggen van de boete maakt de provincie ook werk van een andere strategische stap: de elektrificatie van het regionale spoor. Voor een verkenning naar het mogelijk inzetten van batterijtreinen op de trajecten Leeuwarden–Harlingen Haven en Leeuwarden–Stavoren wordt 2,2 miljoen euro uitgetrokken. De opdracht wordt uitgevoerd door ProRail en moet binnen twee jaar duidelijk maken welke investeringen en aanpassingen nodig zijn om de lijnen deels te elektrificeren.
emissievrij
De ambitie is duidelijk: Fryslân wil toewerken naar een openbaar vervoersnetwerk dat volledig emissievrij is. De inzet van batterijtreinen moet daarin een belangrijke rol gaan spelen. De verkenning is bedoeld om helderheid te krijgen over kosten, haalbaarheid, risico’s en de technische randvoorwaarden. Daarbij wordt voortgebouwd op eerdere onderzoeken, waarin al bleek dat batterij-elektrisch spoor goedkoper kan uitpakken dan traditionele bovenleiding.
Met de boete aan Qbuzz en de investering in duurzame treinen toont de provincie Fryslân zich als een overheid die inzet op kwaliteit én innovatie in het openbaar vervoer. Voor reizigers is het nu zaak dat de dienstregeling niet alleen groener wordt, maar vooral ook betrouwbaarder.
