Het IRU-rapport is meer dan alleen een wake-up call, het is een roep om actie voor een industrie die de levensader vormt van zowel grootstedelijke als landelijke gemeenschappen.
Het zware tekort aan bus- en touringcarchauffeurs blijft niet onopgemerkt en werpt een schaduw over de mobiliteitssector, waarvan de effecten resoneren van lokale gemeenschappen tot internationale economieën. Uit een recent rapport van de Internationale Wegvervoer Unie (IRU) blijkt dat het chronische probleem nog verder toeneemt en niet alleen passagiersvervoersoperaties wereldwijd ontwricht, maar ook de gemeenschappen en economieën die daarvan afhankelijk zijn.
Het rapport, getiteld “Driver Shortage Report Passenger – Europa 2023,” is het resultaat van een uitgebreide enquête gehouden tussen februari en april 2023. Bijna 290 bus- en touringcarbedrijven uit zeven Europese landen hebben hun input gegeven, waardoor een alarmerend beeld wordt geschetst. Uit de resultaten komt duidelijk naar voren dat een deel van het probleem ligt in het ontbreken van een divers personeelsbestand. Minder dan 16% van de bus- en touringcarchauffeurs zijn vrouwen, slechts 5% zijn niet-EU-onderdanen, en een magere 3% is jonger dan 25 jaar.
Voor veel landen geldt dat de huidige cijfers verre van bevredigend zijn. Zo heeft Frankrijk het hoogste percentage vrouwelijke chauffeurs, 25%, wat nog steeds beneden de algemene benchmark voor de transportsector van 22% ligt. Aan de andere kant van het spectrum vinden we de Tsjechische Republiek, met een schamele 8% aan vrouwelijke chauffeurs. Dat is des te opmerkelijker gezien vrouwen daar 24% van de totale transportbanen bekleden.
jongeren
CBS rapporteert een groeiende werkloosheid onder jongeren, en dat biedt kansen voor de sector. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de werkloosheid in Nederland voor de vijfde opeenvolgende maand gestegen. Tegelijkertijd toont het rapport van de IRU aan dat Nederland relatief veel jonge bus- en touringcarchauffeurs heeft in vergelijking met andere Europese landen. Maar liefst 6% van de chauffeurs in deze sector is jonger dan 25 jaar. Dat is het dubbele van het Europese gemiddelde van 3%, maar nog steeds aanzienlijk lager dan het aandeel jongeren in de algemene werkende bevolking van Nederland, dat 16% bedraagt.
Het stigma rond het beroep van bus- en touringcarchauffeur kan een afschrikkende werking hebben op potentiële jonge kandidaten en vrouwen.
Niet alleen is er een gebrek aan genderdiversiteit, maar er is ook een dringende noodzaak om de leeftijdsverdeling in evenwicht te brengen. In een tijd waarin Europa geconfronteerd wordt met een vergrijzende werkende bevolking, is er een nijpend tekort aan jonge chauffeurs. Nederland spant de kroon met een relatief hoog percentage van 6% jonge chauffeurs, maar zelfs dit cijfer blijft achter bij het aandeel jongeren in de transportsector (9%) en de algemene werkende bevolking (16%). Italië heeft een teleurstellend laag aantal chauffeurs onder de 25 jaar, slechts 1%.
Bovendien, IRU geeft aan dat de vergrijzing van chauffeurs leidt tot een naderend probleem: pensionering. Aangenomen wordt dat chauffeurs ouder dan 55 jaar dezelfde leeftijdsverdeling hebben als de totale beroepsbevolking en dat de meesten met pensioen gaan op 65-jarige leeftijd. Daarbij komt de voortdurende groei van de vraag naar wegvervoerdiensten voor passagiers, die op dezelfde snelheid toeneemt als de groei van passagiersinkomsten uit grondtransport.
Het rapport van IRU roept niet alleen op tot bewustwording maar werkt ook als een katalysator voor verandering door het identificeren van bestaande belemmeringen om chauffeurs aan te trekken en te behouden. Het benadrukt de benodigde acties en best practices en wordt gedeeld met leden en bus- en touringcarbedrijven in een poging om concrete oplossingen te vinden. Als de vertegenwoordiger van meer dan 3,5 miljoen bedrijven in de mobiliteits- en logistieke sector in meer dan 100 landen, is het werk van IRU cruciaal voor het adresseren van deze groeiende crisis.
