Handhavingspartijen signaleren een groeiend aantal ‘plof-bv’s’ in de taximarkt. ILT geeft aan dat dit probleem voornamelijk speelt in de bestelmarkt, specifiek bij bedrijven die ritten aanbieden via platforms
De Nederlandse taximarkt bevindt zich op een kruispunt van traditionele dienstverlening en innovatieve, technologiegedreven platforms zoals Uber en Bolt. Dit blijkt uit de recent gepubliceerde Evaluatie Taxiwetgeving 2023, uitgevoerd door Rebel en Goudappel in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). De studie werpt licht op de doelmatigheid en doeltreffendheid van de huidige wet- en regelgeving, met name de Wet Personenvervoer 2000 (Wp2000), in het licht van de snelle ontwikkelingen binnen de sector.
De opkomst van digitale platforms heeft de structuur van de taximarkt ingrijpend veranderd, waardoor de traditionele scheiding tussen de opstap- en bestelmarkt vervaagt. Consumenten profiteren van een uitgebreider aanbod en meer gemak, maar deze ontwikkelingen stellen ook nieuwe uitdagingen aan de regelgeving en handhaving.
Veiligheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid, en betrouwbaarheid zijn kernaspecten van taxivervoer die in de evaluatie worden belicht. De algemene conclusie is dat de Wp2000 grotendeels effectief functioneert, maar dat er ruimte is voor verbetering, vooral gezien de veranderingen in de marktstructuur.
Een belangrijk vraagstuk is de handhaving van de huidige regelgeving. Door de vermenging van opstap- en bestelmarkten door de platforms, is het voor lokale handhavingspartijen moeilijker geworden om te controleren via welke markt een rit is aangeboden, wat de effectiviteit van de regulering vermindert. Er wordt gepleit voor meer handhavingscapaciteit en betere samenwerking en gegevensuitwisseling tussen handhavende instanties om naleving te versterken en kwalitatief ondermaatse chauffeurs te identificeren en aan te pakken.
Meerdere gesprekspartners (gemeenten, ondernemers en chauffeurs) geven aan risico’s voor verkeersveiligheid te zien door een toenemend aantal jonge en onervaren chauffeurs. Deze zorgen zijn niet te onderbouwen met cijfers. Er is geen verdeling bekend van de leeftijd van chauffeurs en ook is niet bekend of er een toename is in jonge chauffeurs in de afgelopen jaren.
Daarnaast belicht de evaluatie enkele specifieke uitdagingen, zoals de problematiek rondom “plofbv’s” in de bestelmarkt, waarbij kwaliteitshandhaving moeilijk is en chauffeurs soms werken onder onzekere omstandigheden. Dit probleem, alsook de vertraging in de zichtbaarheid van delicten in de VOG-screening, vereisen een aanpak die buiten de kaders van de Wp2000 valt.
De toekomst van de taximarkt vereist strategische keuzes van de overheid. De evaluatie stelt verschillende opties voor, zoals marktuniformering, een specifieke regulering van de platformmarkt, of een sectoroverkoepelende benadering. Dit onderstreept de noodzaak voor een flexibele en toekomstbestendige regelgeving die inspeelt op de dynamische aard van de taximarkt en de belangen van zowel consumenten als aanbieders behartigt.
criminaliteit
De opkomst van ‘plof-bv’s’ in de Nederlandse taximarkt vormt een groeiend probleem, vooral binnen de bestelmarkt waar ritten worden aangeboden via digitale platforms. Dit fenomeen, gekenmerkt door bedrijfsstructuren die snel kunnen worden opgezet en net zo snel weer failliet verklaard, ondermijnt de kwaliteit en veiligheid van het taxivervoer. Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en andere handhavingspartijen wijzen op de specifieke uitdagingen die deze praktijk met zich meebrengt: de kwaliteit van dienstverlening aan consumenten staat onder druk, en de anonimiteit van chauffeurs maakt handhaving complex.
Deze bevindingen sluiten aan bij eerder onderzoek door Bureau Beke uit 2021, dat zich richtte op de situatie in Amsterdam. Uit dat onderzoek blijkt eveneens de negatieve invloed van ‘plof-bv’s’ op de sector, met name wat betreft transparantie en traceerbaarheid van bedrijfsvoering en chauffeurs.
Om dit probleem aan te pakken, zijn maatregelen op verschillende niveaus nodig. Hoewel een brede, sectoroverstijgende aanpak van ‘plof-bv’s’ buiten de reikwijdte van de Wet Personenvervoer 2000 (Wp2000) valt, zijn er binnen dit wettelijke kader toch stappen die genomen kunnen worden om de situatie te verbeteren. Een optie is het invoeren van strengere eisen aan datadeling tussen relevante partijen zoals gemeenten, de Belastingdienst, ILT, de Kamer van Koophandel (KvK), en andere instanties. Dit zou toezicht en handhaving kunnen versterken door een beter inzicht in de achterliggende bedrijfsstructuren en de daadwerkelijke eigenaren (Ultimate Beneficial Owners, UBO’s) van deze ondernemingen.
Zowel voor handhavingspartijen als consumenten is het belangrijk dat een taxionderneming en chauffeur herleidbaar is, bijvoorbeeld in het geval van een klacht of overtreding. Met herleidbaar wordt bedoeld dat de consument ook na de rit kan achterhalen door welke chauffeur en/of onderneming hij/zij is vervoerd. H
Daarnaast wordt overwogen om de vakbekwaamheidseis voor ondernemers in de taxibranche opnieuw in te voeren. Deze maatregel zou ervoor zorgen dat ondernemers bij de aanvraag van een vergunning niet alleen op papier, maar ook in de praktijk worden getoetst op hun vakbekwaamheid. Dit zou een directere aanpak van het probleem van ‘plof-bv’s’ mogelijk maken, door de focus te leggen op de verantwoordelijkheid en kwaliteit van de ondernemers achter de bedrijven.
Een ander voorgesteld alternatief is het aanscherpen van de eisen rondom de bedrijfsvestiging. Zo zou de eis kunnen worden ingevoerd dat een bedrijf een reëel vestigingsadres moet hebben (en niet slechts een postadres), en dat wijzigingen in deze gegevens direct moeten worden doorgegeven aan KIWA, de instantie die namens de overheid vergunningen verleent.
Afbeeldingen in ons artikel zijn enkel ter illustratie van de taxisector – bron onderzoeksrapport Rebbel en Goudappel
