Voor 2025 is geadviseerd om in te stemmen met de vervoerplannen van zowel TSM als WPD, ondanks enkele zorgen van betrokken partijen.
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft advies gegeven aan de Staatssecretaris over de vervoerconcessies van zowel de West- als de Oost-Waddenveren, waarbij respectievelijk B.V. Terschellinger Stoomboot Maatschappij (TSM) en Wagenborg Passagiersdiensten B.V. (WPD) betrokken zijn. Beide concessies lopen tot april 2029, en jaarlijks leggen de rederijen hun plannen voor het komende jaar voor ter goedkeuring. De plannen voldoen aan de concessievoorwaarden, maar er zijn belangrijke wijzigingen die de komende dienstregelingen beïnvloeden.
TSM
TSM heeft aangekondigd minder afvaarten te plannen voor 2025, wat een direct gevolg is van meerdere factoren, zoals inflatie en duurzaamheidsoverwegingen. Er zullen 68 minder afvaarten zijn van de sneldienst naar Terschelling, 74 minder naar Vlieland, 17 minder van de veerdienst naar Terschelling en 3 minder van de veerdienst naar Vlieland. De schepen worden geconfronteerd met onderbezetting en de stijgende bedrijfskosten, waardoor de rederij genoodzaakt is om de dienstregeling te verminderen. Daarnaast wil TSM haar uitstoot van schadelijke emissies verminderen, wat een belangrijke overweging is bij het schrappen van afvaarten. Ondanks deze afnames, blijft het aanbod voldoende om te voldoen aan de vraag en de minimale concessievereisten.
Naast de vermindering van afvaarten, stelt TSM ook voor om de tarieven te verhogen met 4,0%, wat overeenkomt met de maximale tariefruimte die door het Ministerie is vastgesteld. Deze verhoging is noodzakelijk om de financiële gezondheid van de rederij te waarborgen, aldus TSM. Daarnaast zal TSM in 2025 overstappen op schonere brandstoffen voor haar sneldienst en wordt het tariefsysteem vereenvoudigd, wat een stap is richting verdere verduurzaming en transparantie in het aanbod.
WPD
Aan de andere kant blijft WPD in 2025 grotendeels dezelfde dienstregeling hanteren als in het voorgaande jaar, gebaseerd op het advies vanuit de evaluatie van de dienstregeling voor Ameland. WPD heeft echter nog geen definitieve toeristenbelasting van de Gemeente Schiermonnikoog ontvangen, wat de tariefaanpassingen bemoeilijkt. Desondanks stelt de rederij voor om ook haar tarieven met 4,0% te verhogen, eveneens in lijn met de door het Ministerie vastgestelde maxima. In tegenstelling tot TSM richt WPD zich in haar vervoersplan vooral op de verbetering van haar dienstverlening en het verder ontwikkelen van initiatieven om eilandbewoners meer te betrekken bij toekomstige besluitvorming.
Ondanks de algemene goedkeuring van de vervoersplannen, zijn er zorgen geuit door consumentenorganisaties en decentrale overheden. Een van de belangrijkste punten van zorg is het verminderde aantal afvaarten van TSM. Verschillende partijen vrezen dat dit de leefbaarheid op de eilanden kan beïnvloeden, maar TSM benadrukt dat dit een noodzakelijke maatregel is om het bedrijf financieel gezond te houden en haar duurzaamheidsprestaties te verbeteren. De afname van afvaarten zou naar eigen zeggen geen problemen veroorzaken voor de passagiersaantallen en TSM blijft, zelfs met de verminderde dienstregeling, voldoen aan de eisen van de concessie.
Koegelwieck
Een ander punt van zorg betreft de vervanging van het schip Koegelwieck, dat momenteel dienstdoet op de route van TSM. Verschillende partijen zijn verontrust dat TSM geen toestemming heeft gekregen van het Ministerie om dit schip te vervangen. TSM deelt deze zorgen en heeft toegezegd adequaat onderhoud te blijven uitvoeren en in het schip te blijven investeren. Vervanging zou echter leiden tot problemen met het ‘level playing field’ met het oog op de toekomstige aanbesteding van de nieuwe concessies. Om die reden is voorlopig besloten om het schip te blijven onderhouden tot aan de nieuwe concessieperiode.
Voor WPD richten de zorgen zich voornamelijk op de inzet van de tweede veerboot en de continuïteit van de sneldienst. Er zijn geluiden dat de inzet van deze tweede veerboot eerder bekendgemaakt zou moeten worden, maar WPD benadrukt dat het lastig is om afvaarten van tevoren te plannen vanwege de variabele getijden en meteorologische omstandigheden in bepaalde periodes van het jaar. Ook de sneldienst Esonborg wordt genoemd, aangezien deze al maanden niet is ingezet door een gebrek aan vervangend materieel. WPD werkt momenteel aan een structurele oplossing die in de loop van 2025 gerealiseerd moet worden.
Hoewel de voorgestelde tariefverhogingen van beide rederijen weerstand oproepen bij consumentenorganisaties, hebben TSM en WPD aangegeven dat deze noodzakelijk zijn om hun bedrijfsvoering gezond te houden. Het Ministerie begrijpt deze zorgen, maar benadrukt dat de tariefverhogingen volgens de concessievoorwaarden jaarlijks worden berekend.
