"Openbaar vervoer is belangrijker dan je denkt."
In de hedendaagse maatschappij, waar duurzaamheid en efficiëntie steeds hoger op de agenda staan, speelt openbaar vervoer een cruciale rol in de mobiliteit van steden. Nico van Paridon, strateeg nieuwe mobiliteit en innovatie, werpt licht op een vaak onderschat aspect van deze mobiliteitsvorm. Hij stelt dat, ondanks de overheersende perceptie, het gebruik van openbaar vervoer in spitsuren aanzienlijk bijdraagt aan het verminderen van verkeersdruk en het bevorderen van een duurzamere stedelijke omgeving.
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) legt de gemiddelde Nederlander de helft van zijn reisafstand af als automobilist, met een kleiner aandeel voor het openbaar vervoer. Van Paridon merkt echter op dat deze statistieken een vertekend beeld geven van de werkelijke impact en het belang van openbaar vervoer, vooral tijdens de spitsuren in stedelijke gebieden zoals Amsterdam.
"Wat mij opvalt is het relatief kleine aandeel openbaar vervoer. Als ik ‘s ochtend in Amsterdam reis, dan zie ik een heel ander beeld. Uitpuilende treinen en metro’s die met hoge frequentie enorme aantallen mensen verplaatsen."
Een diepgaande analyse van de reispatronen tijdens de spits toont aan dat het openbaar vervoer, met name in de Amsterdamse regio, een aanzienlijk deel van de reizigers verwerkt. Op de A10 west, bijvoorbeeld, is de ratio van mensen die met het openbaar vervoer reizen ten opzichte van de auto 69%. Nog indrukwekkender is de situatie op de A2 bij de Bijlmer ArenA, waar de ratio oploopt tot 188%, met treinen en metro’s die aanzienlijk meer mensen vervoeren dan auto’s.
Deze cijfers suggereren dat het openbaar vervoer, ondanks zijn relatief kleine aandeel in de totale reizigerskilometers, een vitale rol speelt in het faciliteren van mobiliteit in drukke stedelijke centra. Het helpt niet alleen bij het verminderen van verkeerscongestie, maar draagt ook bij aan het verminderen van de milieu-impact van stedelijke verplaatsingen.
"Ik denk dat een hoog percentage openbaar vervoer in het drukste uur van de spits voor alle stedelijke regio’s geldt. Niet alleen in Amsterdam en Rotterdam, maar ook in Eindhoven, Groningen etc."
Van Paridon benadrukt dat de standaard reizigerskilometerstatistieken een absoluut beeld geven dat niet gewogen wordt naar economische bereikbaarheid of de bijdrage aan het verminderen van filedruk. De focus op het drukste uur van de spits in stedelijke regio’s onthult een ander, vaak over het hoofd gezien, verhaal. Dit verhaal benadrukt de essentiële bijdrage van openbaar vervoer aan de leefbaarheid en duurzaamheid van steden.
De inzichten van Nico Van Paridon nodigen uit tot een breder debat over mobiliteit en stedelijke planning. Hij moedigt collega’s aan om vergelijkbare analyses in andere stedelijke regio’s uit te voeren, met de verwachting dat hoge percentages van openbaar vervoergebruik tijdens spitsuren een gemeenschappelijk kenmerk zijn van efficiënte en duurzame stedelijke mobiliteitssystemen.
De analyse van Van Paridon biedt een belangrijke bijdrage aan het begrip van mobiliteitsdynamiek in Nederlandse steden. Het onderstreept het belang van investeringen in en de ontwikkeling van openbaar vervoersnetwerken, niet alleen als een middel om verkeerscongestie te verminderen, maar ook als een essentieel onderdeel van een duurzame stedelijke toekomst.
