Paul Tholen besloot in Niger te blijven om ondersteuning te bieden aan achtergebleven Nederlanders en om diplomatieke betrekkingen te onderhouden.
De kleurcode van het reisadvies voor heel Niger gaat naar helemaal rood. Het is te gevaarlijk om daarheen te reizen. Wat uw situatie ook is: ga er niet naartoe. Op 26 juli schokte een staatsgreep de natie Niger, wat leidde tot bezorgdheid op internationaal niveau en vragen over de veiligheid van buitenlanders in het land. In een exclusief interview met de Nederlandse ambassadeur in Niger, Paul Tholen, krijgen we een gedetailleerd inzicht in hoe Nederlanders veilig uit het land zijn geëvacueerd, met de hulp van Frankrijk.
Wat opmerkelijk is, is Tholens observatie over Niamey, de hoofdstad van Niger, op de dag van de staatsgreep. “Het straatbeeld was behoorlijk rustig,” herinnert hij zich. Het contrast tussen dit vredige tafereel en de onderhuidse politieke spanning was onmiskenbaar. De rust zou echter niet lang duren. “Pas de volgende dag, toen de demonstraties begonnen, sloeg de stemming om en werd het grimmiger,” voegt Paul toe.
voorbereid
Het ambassadeteam, hoewel geïsoleerd door de sluiting van de ambassade voor het publiek, stond klaar om Nederlanders te ondersteunen. Ze hadden constante communicatie met zowel inwoners in Niger als hun collega’s in Den Haag. Tholen benadrukte dat hoewel elke crisis uniek is, ambassades worden getraind en voorbereid op dergelijke situaties.
Dankzij de nauwe samenwerking tussen het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken en Frankrijk konden 19 Nederlanders met Franse vluchten uit Niger vertrekken. Het proces was echter niet zonder uitdagingen. Nederlanders moesten lange uren op het vliegveld doorbrengen, soms van zonsopgang tot zonsondergang. De ambassadeur is de Fransen en de delegatie van de Europese Unie buitengewoon dankbaar voor hun cruciale rollen in de evacuatie, waarbij ze niet alleen transport boden, maar ook essentiële informatie uitwisselden.
Vanwege de veiligheidssituatie is de ambassade in Niger tot nader order gesloten voor het publiek. De ambassadeur blijft in Niamey met een klein team om Nederland daar te vertegenwoordigen. Ze houden ook contact met Nederlanders die op dit moment niet konden of wilden vertrekken. De ambassade heeft beperkte beschikbaarheid. Nederlanders in Niger kunnen 24 uur per dag, 7 dagen per week contact opnemen met het Nederland Wereldwijd contactcentrum.
Ondanks de duidelijke risico’s heeft ambassadeur Tholen ervoor gekozen in Niger te blijven. Hij benadrukte meerdere redenen voor dit besluit, een aantal Nederlanders koos ervoor om in het land te blijven. De ambassade blijft hen ondersteunen en informeren. Het is van vitaal belang voor Nederland om de politieke en veiligheidssituatie in Niger nauwlettend te volgen. Het onderhouden van contacten op diplomatiek niveau is essentieel, zelfs – of misschien vooral – tijdens dergelijke crises.
Terwijl de situatie in Niger zich blijft ontvouwen, benadrukt Tholen de kwetsbaarheid van het land en zijn bevolking, gezien het feit dat het een van de armste landen ter wereld is. Hij uit zijn hoop dat de situatie voor de inwoners niet verder achteruitgaat en benadrukt het belang van continue monitoring voor de veiligheid van Nederlanders die nog steeds in Niger verblijven.
Het gesprek met ambassadeur Tholen belicht niet alleen de complexiteit van internationale diplomatie in tijden van crisis, maar ook de toewijding en samenwerking die nodig zijn om mensen veilig te houden. Klik hier voor meer informatie over de ontwikkelingen in Niger.
Naar aanleiding van de staatsgreep in Niger schort het kabinet de directe samenwerking met de centrale overheid van het Afrikaanse land voorlopig op. Het gaat om steun aan programma’s op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en veiligheid die via de centrale overheid lopen.
Dat hebben de ministers Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en Hoekstra (Buitenlandse Zaken) vrijdag besloten. Ze willen niet samenwerken met coupplegers. Het gaat bijvoorbeeld om een bijdrage (ruim € 6 miljoen) aan een gezondheidsproject en een programma om het gevangeniswezen te versterken (bijna € 4 miljoen). Ook de steun aan de training van mobiele grensbewakers (€ 5 miljoen), als onderdeel van de civiele EU-missie EUCAP Sahel Niger, wordt voorlopig opgeschort.
Wel onderzoekt het kabinet welke andere programma’s eventueel kunnen doorgaan die niet via de centrale overheid lopen, maar via de Verenigde Naties, andere internationale organisaties en lokale partners om de bevolking te ondersteunen.
Minister Schreinemacher was begin dit jaar samen met staatssecretaris Van der Burg van Justitie en Veiligheid in Niger. Tijdens dat werkbezoek maakten ze afspraken met de overheid over nauwere samenwerking om irreguliere migratie in het land tegen te gaan, de bescherming van migranten te bevorderen, de grensbewaking te verbeteren en mensensmokkel te bestrijden. De uitwerking van dat migratiepartnerschap wordt gepauzeerd in afwachting van de verdere ontwikkelingen in Niger.
