Eindhoven, een stad die de komende jaren razendsnel blijft groeien, bereidt zich voor op een vernieuwd en toekomstbestendig openbaar vervoer.
De regio Brainport, die al jaren bekendstaat als technologisch hart van Nederland, trekt steeds meer inwoners, studenten en werknemers aan. Om deze groei bij te benen, wordt gewerkt aan een ambitieuze herinrichting van station Eindhoven Centraal en de omliggende infrastructuur. Deze plannen moeten niet alleen de bereikbaarheid verbeteren, maar ook aansluiten bij de toenemende vraag naar zowel nationale als internationale treinverbindingen.
multimodale knoop
In samenwerking met de gemeente Eindhoven, de provincie Noord-Brabant, ProRail, NS en diverse ministeries is de MIRT-verkenning (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) in volle gang. Deze studie richt zich op het ontwikkelen van een vernieuwde OV-knoop met een ondergronds busstation, genaamd Neckerspoel, en een herinrichting van de spoorinfrastructuur. De plannen maken deel uit van het bredere gebiedsontwikkelingsproject Fellenoord, ook bekend als KnoopXL.
Na een uitgebreide analyse zijn 17 oorspronkelijke oplossingsrichtingen inmiddels teruggebracht tot twee concrete alternatieven. Beide varianten bieden een volledig ondergronds busstation met vijf bustunnels en een nieuwe stationshal. Dit moet zorgen voor een efficiënte overstap tussen bus en trein, terwijl bovengronds ruimte wordt gecreëerd voor groen en nieuwe bouwontwikkelingen.
alternatieven
In het eerste alternatief worden de busperrons haaks op het spoor geplaatst. Deze opstelling zorgt voor een compacte overstap tussen bus en trein in de stationshal. Een uitdaging in deze variant is het vinden van voldoende ruimte voor de ondergrondse fietsenstalling. Hiervoor wordt gekeken naar een herindeling van de bestaande parkeergarage onder het KBC-gebouw. Bovengronds biedt dit alternatief ruimte voor een kleiner stationsplein dat echter voldoende groen zal bevatten.
Het tweede alternatief plaatst het busstation noordelijker richting Fellenoord. Hier worden de busperrons evenwijdig aan het spoor geplaatst, wat extra ruimte biedt voor een grote fietsenstalling tussen het spoor en het busstation. Deze opstelling maakt het mogelijk een ruim groen stationsplein te realiseren, dat prominent zichtbaar wordt vanaf de Fellenoord. Ook biedt dit alternatief meer mogelijkheden voor bouwontwikkelingen rondom het station.
Naast het ondergrondse busstation wordt gewerkt aan de herinrichting van de sporen rondom Eindhoven Centraal. ProRail onderzoekt drie belangrijke aanpassingen: twee extra perrons op het station, een vrije spoorkruising ten oosten van het station en een keervoorziening in Helmond of Deurne. Deze aanpassingen zijn essentieel om zowel nationale als internationale treinverbindingen te versterken en de groeiende reizigersstroom op te vangen.
De aanleg van twee extra zijperrons moet de doorstroming op het station verbeteren. Deze zullen ten noorden en zuiden van het huidige station worden gerealiseerd. Voor de vrije spoorkruising ten oosten van Eindhoven Centraal worden verschillende technische opties onderzocht, zoals een fly-over of dive-unders. Het verkrijgen van financiering voor deze projecten is echter een belangrijke voorwaarde.
stap voor stap naar realisatie
De MIRT-verkenning, gestart in 2023, loopt tot eind 2025. Tegen die tijd wordt een definitieve keuze gemaakt voor de voorkeursoplossingen. Dit proces omvat ook een participatietraject waarbij bewoners, reizigers en andere belanghebbenden inspraak krijgen. Zodra de ontwerpen definitief zijn, kan de daadwerkelijke bouw beginnen. Naar verwachting gaat de eerste schop pas rond 2030 de grond in.
Deze grootschalige herinrichting moet ervoor zorgen dat Eindhoven zijn positie als internationaal knooppunt en innovatief centrum behoudt. Met de vernieuwing van station Eindhoven Centraal en de omliggende infrastructuur wordt niet alleen ingezet op efficiënter openbaar vervoer, maar ook op een aantrekkelijker stedelijk gebied met ruimte voor groen, duurzaamheid en innovatie.
