Naar aanleiding van een burgerraadpleging heeft de stad Parijs besloten om 500 extra straten te vergroenen en autovrij te maken.
Maar hoewel een ruime meerderheid van de stemmers zich achter het plan schaarde, stelt de lage opkomst vragen over de legitimiteit van dit democratische instrument. Parijzenaars die zich zondag naar de stembus begaven, spraken zich met 66 procent duidelijk uit vóór de vergroening en voetgangersvriendelijke herinrichting van 500 nieuwe straten. Toch waren het er weinig die hun stem uitbrachten.
Slechts 54.489 van de 1,4 miljoen stemgerechtigden kwamen opdagen, goed voor een historisch lage opkomst van amper 3,89 procent. Het is de derde keer dat de hoofdstad een ‘votation citoyenne’ organiseert, en telkens liep de participatie verder terug. In 2023 stemden nog 100.000 mensen over het verbod op elektrische steps, in 2024 waren het er 78.000 voor strengere parkeertarieven voor SUV’s.
dalende betrokkenheid
De dalende betrokkenheid leidt tot felle kritiek vanuit de oppositie. De centrumrechtse groep Changer Paris, geleid door Rachida Dati, spreekt over “een nieuw simulacrum van participatieve democratie” en hekelt het gebrek aan transparantie. Volgens hen ontbreekt het aan impactstudies en concrete details over welke straten worden aangepakt. “Niemand kan voorzien wat de gevolgen zullen zijn voor verkeer, luchtkwaliteit, geluidsoverlast of lokale middenstand,” aldus de groep.
Burgemeester Anne Hidalgo (SP) laat zich niet uit het veld slaan door de lage opkomst. Ze benadrukt het vrijwillige karakter van de stemming en noemt het “een gebruikelijk niveau van participatie voor dit soort consultaties.” Volgens haar is het belangrijkste dat burgers überhaupt de kans krijgen zich uit te spreken. “Ze bedanken ons ervoor dat ze mogen meebeslissen over de stad waarin ze willen leven,” verklaarde ze zondagavond.
Het plan maakt deel uit van een bredere strategie om Parijs groener, gezonder en minder afhankelijk van autoverkeer te maken. De bedoeling is om via de aanleg van ‘rues jardin’ ofwel tuinstraten, de stad leefbaarder te maken voor voetgangers en fietsers. De herinrichting zal naar verwachting leiden tot de schrapping van zo’n 10.000 parkeerplaatsen.
Opvallend is dat het stemrecht deze keer ook openstond voor jongeren van 16 en 17 jaar. Toch schreven zich slechts 300 van hen in, wat de lage opkomst amper beïnvloedde. Ook lokaal mochten bewoners in zeven arrondissementen hun stem uitbrengen over bijkomende initiatieven. Zo werd in het 19e arrondissement de oprichting van een herdenkingsplek voor overleden huisdieren goedgekeurd.
Niet overal viel het plan in goede aarde. In drie traditioneel autovriendelijke arrondissementen – het 7e, 8e en 16e – haalde het ‘nee’-kamp de bovenhand. Daar blijven inwoners zich verzetten tegen maatregelen die hun mobiliteit zouden beperken.
Toch spreekt het stadsbestuur van een duidelijk mandaat om verder te gaan met haar vergroeningsoffensief. Anne Hidalgo maakte duidelijk dat de uitvoering onmiddellijk van start gaat. In elk stadsdeel zullen naar verwachting zes tot acht straten worden aangepakt. Welke dat precies zijn, wordt later bekendgemaakt, na grondige evaluaties door de stedelijke diensten.
De kritiek van Changer Paris stopt niet bij het gebrek aan informatie over de geselecteerde straten. Ze plaatsen ook vraagtekens bij de beheerscapaciteiten van het stadsbestuur. “Hoe kan deze socialistische, ecologische en communistische meerderheid 500 straten vergroenen als ze al niet in staat is haar bestaande parken en bossen degelijk te onderhouden?” klinkt het scherp.
Desondanks lijkt de hertekening van Parijs als groene stad onvermijdelijk verder te worden uitgerold. De stem van de weinige burgers die deelnamen, klinkt luid genoeg in de oren van het stadsbestuur om het werk te versnellen.
