De weg naar een succesvolle implementatie van MaaS is nog lang en vol uitdagingen, maar de fundamenten zijn er.
Mobility as a Service (MaaS) is een term die enkele jaren geleden als een beloftevolle revolutie binnen de vervoerssector werd gezien. In Nederland werd er volop over gepraat, er waren talloze praatgroepen en veel bedrijven waagden zich aan pilots en experimenten. De verwachting was dat MaaS een geïntegreerde, efficiënte en duurzame oplossing zou bieden voor de vervoersbehoefte van zowel stedelijke als landelijke gebieden. Maar is deze belofte wel ingelost?
Idealiter zou een MaaS-platform de mogelijkheid bieden om met één app toegang te krijgen tot alle vormen van vervoer: openbaar vervoer, deelfietsen, huurauto’s, taxi’s, enzovoort. Het platform zou flexibel moeten zijn en de reiziger in staat moeten stellen om naadloos over te stappen van de ene vervoersvorm naar de andere. Vooral in landelijke gebieden, waar het openbaar vervoer vaak beperkt is, zou MaaS kunnen zorgen voor een stijging in het gebruik van deelmobiliteit en openbaar vervoer.
primaire keuzes
In Nederland is de realiteit helaas anders. Er zijn veel apps en initiatieven, maar ze zijn vaak gericht op specifieke vervoersoplossingen in plaats van het bieden van een integrale aanpak. De NS-app en de 9292 reisplanner zijn bijvoorbeeld nog steeds de primaire keuzes voor veel reizigers, en het aanbod van losstaande apps voor deelfietsen en huurauto’s heeft de verwarring alleen maar groter gemaakt. Dit geldt ook voor de MaaS-pilot in Groningen en Drenthe, die weliswaar goede stappen heeft gezet, maar beperkt was in zijn scope en technische implementatie.
Terwijl we de MaaS-initiatieven in Nederland onder de loep nemen, wordt het steeds duidelijker dat er verschillende obstakels zijn die het succes van MaaS in de weg staan. Deze obstakels variëren van technologische beperkingen tot regelgevingsuitdagingen en publieke perceptie.
De MaaS-pilot in Groningen en Drenthe had specifieke uitdagingen. Het landelijke gebied heeft te maken met een lage bevolkingsdichtheid en hoge autoafhankelijkheid. Er was hoop dat MaaS kon helpen om de hubtaxi en openbaar vervoer zichtbaarder te maken. Helaas bleek dit moeilijker dan gedacht, met technische problemen en vertragingen die tot een onvolledige implementatie leidden.
Als we kritisch kijken naar de voortgang van MaaS in Nederland, is het duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is. Ondanks enkele positieve stappen, zoals het besef van de waarde van integratie en de ontwikkeling van regionale apps zoals Glimble, is het beeld vooral een van versnippering en onvervulde beloftes. De tijd zal uitwijzen of MaaS in staat zal zijn om de complexiteit van Nederlandse mobiliteitsvraagstukken te doorgronden en te voldoen aan de hoge verwachtingen die aanvankelijk werden gesteld.
complexe onderneming
Apps zoals Glimble hebben laten zien dat het ontwikkelen van een technologisch platform dat alle vormen van vervoer integreert een complexe onderneming is. Het vraagt om interoperabiliteit tussen verschillende databases, beveiligingsprotocollen en gebruikersinterfaces. Er moet ook rekening worden gehouden met toegankelijkheidsfuncties, zoals spraakbesturing voor mensen die de app niet met hun handen kunnen bedienen.
De integratie van Wmo-vervoer en hubtaxi’s in MaaS-platforms stuit op juridische en beleidsmatige barrières. Om ov-ritten binnen het Wmo-budget te laten vallen, zijn nieuwe indicaties en beleidswijzigingen nodig. Dit is een langdurig proces dat jaren kan duren, maar cruciaal is voor het slagen van MaaS, vooral in landelijke gebieden zoals Groningen en Drenthe.
Een ander belangrijk obstakel is de publieke perceptie. Veel mensen weten nog steeds niet wat ze moeten gebruiken uit het overvloedige aanbod van apps en diensten. Er is behoefte aan voorlichting en wellicht ook een soort keurmerk dat de bruikbaarheid en betrouwbaarheid van verschillende MaaS-oplossingen kan garanderen.
De weg naar een succesvolle implementatie van MaaS is nog lang en vol uitdagingen, maar de fundamenten zijn er. Wat nodig is, is een gecoördineerde inspanning van overheid, vervoersbedrijven en technologiepartners om de belofte van MaaS om te zetten in een realiteit die voor iedereen werkt. Het alternatief – een voortdurende versnippering van diensten en een falen om belangrijke sociale en milieudoelen te bereiken – is simpelweg geen optie.
