In Nederland kunnen zelfrijdende auto’s wellicht een oplossing bieden voor 'vervoersarmoede' in plattelandsgebieden waar traditionele buslijnen worden geschrapt.
Zelfrijdende auto’s trekken steeds meer de aandacht, zowel van consumenten als investeerders. Maar er zijn een paar nuances die over het hoofd gezien worden. Bedrijven die tot voor kort niets te maken hadden met de taxisector investeren nu volop in autonoom rijden, met een heel ander businessmodel in gedachte. Ze zien een toekomst voor robottaxi’s als aanvulling op het openbaar vervoer en klassieke taxi’s, niet als vervanging.
Er zijn hoge verwachtingen. Zelfrijdende auto’s zouden tegen 2025 de norm kunnen worden. In Peking zijn ze al volop aanwezig en hebben ze miljoenen kilometers afgelegd. Baudi, AutoX en Pony.ai zijn enkele van de grote spelers in China die een stap voor hebben op hun Amerikaanse concurrenten zoals Waymo en Cruise. Dit komt door de omvang van hun vloot en hun jarenlange ervaring.
Maar de overgang is niet zonder hobbels. De zelfrijdende auto’s hebben bijvoorbeeld te kampen met een nogal ‘vervelend’ rijgedrag dat kan leiden tot maagstoornissen bij inzittenden. Ze moeten constant aanpassen om ongevallen te vermijden, vooral als de weg gedeeld wordt met traditionele auto’s. En laten we de onvoorspelbaarheid van fietsers en voetgangers niet vergeten, vooral in landen als Nederland.
platteland
In Nederland kunnen zelfrijdende auto’s wellicht een oplossing bieden voor ‘vervoersarmoede’ in plattelandsgebieden waar traditionele buslijnen worden geschrapt. Samenwerking met bedrijven zoals Uber kan de adoptie van deze technologie versnellen en oplossingen bieden voor bestaande vervoersproblemen.
Vervoersarmoede is een situatie waarin mensen beperkt toegang hebben tot betrouwbare en betaalbare vervoersmiddelen. Dit kan leiden tot sociaal isolement, verminderde toegang tot onderwijs en zorg, en beperkte kansen op de arbeidsmarkt. Op het platteland is dit een groeiend probleem: buslijnen worden geschrapt en andere openbaarvervoersmogelijkheden zijn schaars.
Klassieke oplossingen schieten te kort. De traditionele aanpak om vervoersarmoede tegen te gaan – bijvoorbeeld via subsidies voor openbaar vervoer – is vaak niet toereikend voor het platteland. De logistieke uitdagingen van grote afstanden en lage passagiersaantallen maken het moeilijk om kostenefficiënte diensten aan te bieden.
De zelfrijdende auto’s hebben bijvoorbeeld te kampen met een nogal 'vervelend' rijgedrag dat kan leiden tot maagstoornissen bij inzittenden. Ze moeten constant aanpassen om ongevallen te vermijden, vooral als de weg gedeeld wordt met traditionele auto's.
Zelfrijdende auto’s hebben ook het potentieel om goedkoper te zijn dan bemande voertuigen, vooral als ze elektrisch zijn. Er zijn geen arbeidskosten, en het voertuig kan efficiënter worden ingezet, 24/7. Dit kan een duurzamere en economisch rendabele oplossing zijn voor de uitdagingen op het platteland. Voor bedrijven als Uber zouden autonome voertuigen een uitkomst kunnen zijn in de strijd tegen vakbonden en de daarbij horende arbeidskosten.
win-win
Zonder werknemers hoeft het bedrijf geen rekening te houden met zaken als vakbondseisen, ziekteverlof, of pensioenregelingen. Dit zou de exploitatiekosten aanzienlijk kunnen verlagen, hoewel het de vraag blijft hoe de publieke opinie hierover zal zijn. Samenwerking tussen bedrijven als Uber en lokale overheden kan leiden tot een win-win situatie. Lokale overheden kunnen subsidies verstrekken voor deze diensten als een vorm van openbaar vervoer, terwijl bedrijven als Uber een nieuwe markt kunnen aanboren.
Er is ook een potentieel voordeel voor ondernemers: robottaxi’s worden niet ziek, zijn niet gebonden aan arbeidsovereenkomsten en zijn geen lid van de vakbond. Ze kunnen 24/7 rijden, wat ze bijzonder efficiënt maakt.
Het idee lijkt mooi, maar we zijn er nog lang niet. Mercedes mag als eerste en enige merk experimenteren met autonoom rijden op Duitse wegen, maar onder strikte voorwaarden en met een snelheidslimiet. Regelgeving zal een grote rol spelen in hoe snel deze technologie mainstream wordt. De veiligheid van de inzittenden en andere weggebruikers moet gewaarborgd zijn, en dit vraagt om grondige tests en wetgeving. Zelfrijdende taxi’s bieden passagiers de mogelijkheid om hun rijtijd op een andere manier te besteden: ze kunnen als een rijdend kantoor of lounge dienen. Dit verandert de gehele ervaring van een rit en kan de maatschappelijke perceptie van ‘verloren tijd’ tijdens het reizen veranderen.
fietsers
In Nederland zijn we nog ver verwijderd van autonoom rijden. De software moet immers ook kunnen omgaan met het ‘anarchisme’ van fietsers, vooral in landen als Nederland waar fietsen een veelvoorkomend vervoersmiddel is. Stel je even voor dat we hier dezelfde proeven zouden doen in een land waar de heilige koe al lang vervangen is door de onachtzame fietser met de oortjes in en het mobieltje in de hand die zich verplaats op de weg zonder enige aandacht voor andere weggebruikers. De ene fietser trekt zich nog minder van de regels aan dan de ander.
Tot slot, alle investeringen en technologische ontwikkelingen ten spijt, is de acceptatie door de consument cruciaal. Vervoersplatforms zoals Uber zijn al in het spel, maar de uiteindelijke keuze zal bij de gebruiker liggen. De toekomst van zelfrijdende auto’s en taxi’s is een complex landschap van technologische, financiële en maatschappelijke vraagstukken. Er is veel potentieel, maar er zijn ook veel hobbels op de weg.
Hoewel zelfrijdende auto’s veel voordelen kunnen bieden, zijn er ook ethische vragen rond bijvoorbeeld privacy en data-opslag. Bovendien moeten we ervoor zorgen dat deze technologie toegankelijk en betaalbaar is voor iedereen, om verdere sociale ongelijkheid te voorkomen.
