Het Brussels Hof van Beroep heeft beslist dat de overgrote meerderheid van de Uber-chauffeurs vanaf vrijdag 18.00 uur geen klanten meer mogen bedienen. Uber onderzoekt of ze in beroep kan gaan tegen de beslissing. Voor de 95% van de Uber-chauffeurs die geen taxivergunning heeft, maar een VVB-(limousine)vergunning, is het een harde klap. Volgens het vakblad Magazine Personenvervoer moet Uber hen vanaf vrijdagavond weren van het platform. Zonder de circa 2.000 VVB-chauffeurs is het vrijwel onmogelijk voor Uber om een redelijke dienstverlening te bieden. In omvang is Uber vrijwel even groot als de Brusselse taxisector. Die sector toont zich, na jarenlange strijd tegen de praktijken van Uber, opgetogen.
Vele Uber-chauffeurs vroegen een VVB-vergunning aan in Brussel, Vlaanderen en Wallonië, vaak ook omdat de eisen voor deze vergunning lager liggen dan die voor een taxivergunning. Maar regelmatig toonde de taxisector aan dat Uber de eisen van de VVB-wetgeving – verhuur van een voertuig voor langere tijd – (ook) niet respecteerde. Slechts 5% van de chauffeurs vroeg een taxivergunning aan in Vlaanderen. Zij kunnen vrijdag gewoon doorrijden.
Voor de meeste Uber-chauffeurs is Uber de enige bron van inkomsten en velen hebben zich in de schulden gestoken voor een redelijke auto. Waarschijnlijk zullen zij de komende dagen het dreigement – gedaan tijdens de laatste Uber-demonstratie – tot uitvoering leggen om het centrum van Brussel lam te leggen: “We zullen ons laten zien.”
Het Hof baseerde het rijverbod op een stakingsbevel uit 2015. Toen was Uber – dat in 2014 startte met UberPop waarin privé-chauffeurs voor vervoer zorgden – nog maar net actief in Brussel, maar spanden taxiorganisaties aangevoerd door taxicentrale Taxis Verts vrij snel een proces aan tegen de nieuwkomer. Dat de chauffeurs van Uber zonder taxivergunning reden, vonden ze oneerlijke concurrentie. De rechtbank volgde de taxisector nu in die redenering en legde een stakingsbevel op. Voor elke illegale Uber-rit moet het Amerikaanse bedrijf 10.000 euro boete betalen, met een maximum van 1 miljoen euro.
Uber legde de UberPop-dienstverlening stil, maar kwam een paar maanden later van start met een ‘andere’ vorm van dienstverlening, UberX, wat Uber zag als een limousineservice, waarvoor de chauffeurs een speciale VVB-vergunning moesten hebben. Op die manier ging het met Uber toch crescendo in de Belgische hoofdstad, maar de taxisector vond dat er nauwelijks verschil was tussen UberPop en UberX. Dit had met name te maken met het feit dat de Uber-chauffeurs niet alleen wachtten op een ritbestelling, maar door de stad reden op zoek naar klandizie.
Door een opmerkelijke beslissing van de Brusselse ondernemingsrechtbank, enkele jaren geleden, waarin het beweerde dat Uber geen taxidiensten levert, leek Uber aan de winnende hand. Het Hof van Beroep keert de beslissing van de ondernemingsrechtbank nu om en handhaaft het stakingsbevel uit 2015. “We zijn zeer bezorgd, omdat 2.000 Brusselse VVB-chauffeurs vanaf vrijdag de mogelijkheid verliezen om inkomsten te genereren”, stelde Uber in een persbericht.
“Deze uitspraak is gebaseerd op een verouderde regelgeving die dateert van voor de komst van de smartphones en waarvan de regering al zeven jaar heeft beloofd ze te hervormen”, zegt de chef van Uber België, Laurent Slits. “We dringen er bij de Brusselse regering op aan snel de sector te hervormen, zodat chauffeurs kunnen blijven werken en voorzien in het levensonderhoud van hun gezinnen.”
Enkele maanden geleden legde Uber zijn app enkele uren stil, om het protest van Uber-chauffeurs in een demonstratieve tocht te ondersteunen tegen het uitblijven van hervormingen. Het taxiplan van minister-president Vervoort, dat mikt op de gelijkschakeling van de verschillende soorten chauffeurs, een systeem van minimumtarieven en – naar Vlaams voorbeeld – twee soorten taxi’s (standplaatstaxi’s en straattaxi’s), is in hoofdlijnen voorgesteld, maar moet nog wel de parlementaire weg afleggen voordat het realiteit wordt. Het lijkt weinig waarschijnlijk dat het dit jaar nog lukt.
“Dit is een koude douche voor de chauffeurs’, zegt Asmaa Snaïbi in De Standaard. Ze is de spreekbuis van tientallen chauffeurs. “Een regelrechte catastrofe. Jarenlang is het systeem gedoogd, en bleven ze vergunningen uitdelen. Mensen hebben heel hun leven hier rond opgebouwd, en nu nemen ze ons alles af.” De Uber-chauffeurs, die als zzp’ers werken, hebben vanaf vrijdag geen inkomen meer. “Het is een schandaal dat de Brusselse regering zo lang is blijven talmen”, zegt Snaïbi. “Deze miserie voor honderden gezinnen kon vermeden worden. Maar we gaan ons mobiliseren.”
Lees ook: Taxi- en maaltijdbezorger Uber laat klanten wiet bestellen