Er zijn wellicht veel meer incidenten die de media niet gehaald hebben.
De discussie rondom openbaar vervoer in België neemt een nieuwe wending met de recente gebeurtenissen en commentaren die het functioneren van De Lijn, de Vlaamse vervoersmaatschappij, in de kijker zetten. Knack-journalist Stijn Tormans heeft zich onlangs uitgesproken over de naar zijn mening ontoereikende deurenpolitiek van De Lijn, die volgens hem bijdraagt aan een verhoogd aantal incidenten op bussen en trams. Tormans’ oproep voor een herziening van deze beleidslijnen wordt gevoed door zowel persoonlijke ervaringen als bredere sociale en politieke kwesties, waaronder racisme en de kwaliteit van het openbaar vervoer.
Een recent incident waarbij een moslima in Antwerpen de bus niet mocht verlaten via de voordeur en vervolgens door de chauffeur werd aangesproken op haar hoofddoek, met de woorden: “Zet je hoofddoek af, we zijn in België”, heeft de discussie op scherp gezet. Dit incident, hoewel niet geïsoleerd, werpt licht op de grotere kwesties van discriminatie en de noodzaak voor een inclusiever en toegankelijker openbaar vervoerssysteem.
De Lijn hanteert verschillende regels voor het op- en afstappen bij bussen en trams, wat niet alleen verwarring schept onder de reizigers, maar ook tot frustratie leidt. Bij bussen is het verplicht om vooraan op te stappen, terwijl bij trams de instap achteraan is, behalve voor oudere PCC-trams waar nog vooraan ingestapt kan worden. Uitstappen via de voordeur is meestal niet toegestaan, tenzij de chauffeur anders beslist. Deze deurenpolitiek lijkt inefficiënt en draagt volgens Tormans bij aan een onnodige verhoging van de spanningen tussen reizigers en personeel.
"Ik heb op zaterdag ook eens de bus genomen om te weten wat gewone mensen meemaken."
"Open alle deuren om op en af te stappen – uw reizigers zijn de peuterleeftijd voorbij. En nee, deze maatregel zal racisme niet bannen en de wereld ook niet verbeteren, maar misschien toch een klein beetje."
En nee, deze maatregel zal racisme niet bannen en de wereld ook niet verbeteren, maar misschien toch een klein beetje. In reactie op de kritiek heeft minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) aangegeven persoonlijk ervaring op te willen doen met het openbaar vervoer. Haar uitlatingen, bedoeld om empathie te tonen met de dagelijkse reiziger, werden echter niet overal goed ontvangen en zorgden voor hoongelach op sociale media. Het illustreert eens te meer de kloof tussen politieke besluitvorming en de alledaagse realiteit van het gebruik van het openbaar vervoer.
Tormans benadrukt dat, hoewel een verandering in de deurenpolitiek racisme niet zal uitbannen of de wereld zal verbeteren, het wel een stap in de goede richting zou zijn naar een toegankelijker en gebruiksvriendelijker openbaar vervoer. Het voorstel om alle deuren te openen voor op- en afstappen lijkt een simpele maatregel, maar kan een significante impact hebben op de gebruikerservaring en potentieel bijdragen aan een vermindering van incidenten.
Dit voorval en de daaropvolgende discussie werpen een belangrijk licht op de bredere maatschappelijke kwesties waarmee het openbaar vervoer in België geconfronteerd wordt. Het gaat hierbij niet alleen om de fysieke toegankelijkheid, maar ook om de sociale inclusiviteit en de rol van overheidsinstanties en politici in het waarborgen van een veilige en aangename reiservaring voor iedereen.
Stijn Tormans
Stijn Tormans artikel over de uitdagingen binnen het openbaar vervoer in België, met name de deurenpolitiek van De Lijn, is een essentiële bijdrage aan de lopende discussie over mobiliteit, inclusiviteit en burgerrechten. Door het belichten van specifieke incidenten, onderbouwd met persoonlijke getuigenissen en een kritische blik op politieke reacties, slaagt Tormans erin om niet alleen de problematiek aan te kaarten maar ook de urgentie voor verandering te benadrukken.
