Der kinne noch folle mear ynsidinten wêze dy't it net yn 'e media helle hawwe.
De diskusje oer it iepenbier ferfier yn België nimt in nije wending mei resinte eveneminten en opmerkings dy't it funksjonearjen fan De Lijn, it Flaamske ferfiersbedriuw, yn it sintsje sette. Knack-sjoernalist Stijn Tormans spruts koartlyn út oer it ûnfoldwaande doarbelied fan De Lijn, dat neffens him bydraacht oan in grutter tal ynsidinten op bussen en trams. De oprop fan Tormans foar in resinsje fan dit belied wurdt oandreaun troch sawol persoanlike ûnderfiningen as bredere sosjale en politike problemen, ynklusyf rasisme en de kwaliteit fan iepenbier ferfier.
In resint ynsidint wêrby't in moslimfrou yn Antwerpen de bus net troch de foardoar út mocht en dêrnei troch de sjauffeur oansprutsen waard oer har holledoek, mei de wurden: "Take off your headscarf, we are in Belgium", hat ferwaarme de diskusje op. Dit ynsidint, hoewol net isolearre, smyt ljocht op 'e gruttere problemen fan diskriminaasje en de needsaak foar in mear ynklusyf en tagonklik iepenbier ferfiersysteem.
De Lijn jildt dêrfoar oare regels oan- en útgean op bussen en trams, wat net allinnich foar betizing by reizgers soarget, mar ek ta frustraasje liedt. Op bussen is it ferplichte om foarop te stappen, wylst op trams achterop ynstapt wurdt, útsein foar âldere PCC-trams dêr't noch foarop ynstappen kin. Troch de foardoar útkomme is meastentiids net tastien, útsein as de bestjoerder oars beslút. Dit doarbelied liket net effisjint en draacht neffens Tormans by oan in ûnnedige ferheging fan spanningen tusken reizgers en personiel.
"Ik ha sneon ek mei de bus gien om te witten wat gewoane minsken belibje."
"Iepenje alle doarren om op en út te kommen - jo reizgers binne boppe de pjuttenleeftyd. En nee, dizze maatregel sil gjin rasisme ferbiede of de wrâld ferbetterje, mar miskien mar in bytsje."
En nee, dizze maatregel sil rasisme net ferbiede of de wrâld ferbetterje, mar miskien mar in bytsje. Minister fan Mobiliteit Lydia Peeters (Iepen VLD) hat yn reaksje op de krityk oanjûn persoanlike ûnderfining op te dwaan mei it iepenbier ferfier. Har útspraken, bedoeld om empasy te toanen foar de deistige reizger, waarden lykwols net oeral goed ûntfongen en soarge foar spot op sosjale media. It yllustrearret nochris de kloof tusken politike beslútfoarming en de deistige realiteit fan it brûken fan iepenbier ferfier.
Tormans beklammet dat hoewol in feroaring yn it doarbelied rasisme net sil eliminearje of de wrâld ferbetterje, it in stap yn 'e goede rjochting wêze soe nei in mear tagonklike en brûkerfreonliker iepenbier ferfier. It foarstel om alle doarren te iepenjen foar yn- en ôfstappen liket in ienfâldige maatregel, mar it kin in wichtige ynfloed hawwe op 'e brûkersûnderfining en mooglik bydrage oan in reduksje fan ynsidinten.
Dit ynsidint en de dêrop folgjende diskusje werpen wichtich ljocht op 'e bredere maatskiplike problemen foar it iepenbier ferfier yn België. It giet hjir net allinnich om fysike berikberens, mar ek om sosjale ynklusiviteit en de rol fan oerheidsynstânsjes en politisy by it garandearjen fan in feilige en noflike reisûnderfining foar elkenien.
Stijn Tormans
Stijn Tormans artikel oer de útdagings binnen it iepenbier ferfier yn België, benammen it doarbelied fan De Lijn, is in essensjele bydrage oan de oanhâldende diskusje oer mobiliteit, ynklusiviteit en boargerrjochten. Troch spesifike ynsidinten te markearjen, ûnderboud mei persoanlike tsjûgenissen en in krityske blik op politike reaksjes, slagget Tormans deryn net allinnich de problemen oan te pakken, mar ek de urginsje fan feroaring te beklamjen.
