Wybór NMBS nie jest zaskakujący, ponieważ zamykanie kas wpisuje się w międzynarodowy trend.
W epoce, w której cyfryzacja wydaje się nieunikniona, rosną obawy dotyczące dostępności usług publicznych dla wszystkich warstw społeczeństwa. Falę krytyki wywołała niedawna sytuacja na belgijskich kolejach NMBS, gdzie podjęto decyzję o ograniczeniu godzin otwarcia kas biletowych na niektórych stacjach w Brukseli wyłącznie do dni powszednich. Działanie to, mające odpowiedzieć na rosnący trend sprzedaży biletów cyfrowych, zrodziło nie tylko pytania o przyszłość usług osobistych w transporcie publicznym, ale także o jego skutki społeczne.
Jako uzasadnienie tej decyzji NMBS wskazuje silny wzrost sprzedaży biletów cyfrowych. Według ich danych obecnie prawie dziewięćdziesiąt procent podróżnych kupuje bilety cyfrowo lub w automatach biletowych, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z sytuacją w 2015 r., kiedy około połowę biletów nadal kupowano w kasie. Zmiana ta jest postrzegana przez NMBS jako przejaw postępu i dostosowania do współczesnych potrzeb podróżnych.
Jednak krytyka z różnych stron podkreśla ważną kwestię: dostępność transportu publicznego dla wszystkich. Ronald Vryweg, dyrektor brukselskiej platformy na rzecz osób starszych, podkreśla, że cyfryzacja sama w sobie nie jest problemem, ale przestrzega przed tworzeniem przeszkód utrudniających uczestnictwo w życiu społecznym. Osoby starsze, osoby żyjące w ubóstwie i osoby nowo przybyłe, które nie znają języka, są szczególnie narażone na ryzyko wykluczenia z podstawowych usług, takich jak transport publiczny.
Kees Smilde z organizacji podróżniczej TreinTramBus zwraca uwagę na inny ważny aspekt usług przy kasie: oprócz sprzedaży biletów oferują one również porady dotyczące podróży i zwiększają kontrolę społeczną na stacjach, co prowadzi do bezpieczniejszego i bardziej zachęcającego otoczenia. Zamykanie punktów sprzedaży, szczególnie w weekendy, kiedy wiele osób aktywnie spędza czas, jest postrzegane jako pogorszenie świadczenia usług.
Jeśli Belgia pójdzie tą samą drogą co Holandia i Norwegia, czy starsze osoby nadal będą korzystać z pociągu?
Dyskusja wokół zamknięcia kas w Brukseli odzwierciedla szerszą debatę na temat ewolucji usług publicznych w epoce cyfrowej. Chociaż postęp technologiczny zapewnia wielu użytkownikom możliwości poprawy wydajności i wygody, istotne jest, aby rozwój ten nie odbywał się kosztem dostępności i włączenia. Koncepcja miasta przyjaznego starzeniu zaproponowana przez Światową Organizację Zdrowia podkreśla wagę inkluzywnego podejścia, uwzględniającego potrzeby wszystkich grup wiekowych.
Kwestia zamknięć lad w Brukseli przypomina, jak ważne jest zrównoważone podejście do wdrażania innowacji cyfrowych, uwzględniające potrzeby i ograniczenia wszystkich użytkowników. Zapewnienie dostępności usług publicznych, w tym transportu publicznego, ma kluczowe znaczenie dla promowania równych szans i udziału wszystkich w życiu społecznym.
