Termin „podstawowa dostępność” wprowadzono w nadziei, że transport publiczny we Flandrii stanie się bardziej wydajny, elastyczny i dostępny.
Jednak jego wdrożenie jest obecnie postrzegane przez przeciwników jako błąd, który nie poprawił mobilności, a wręcz ją ograniczył. Flamandzki poseł do parlamentu Els Robeyns (Vooruit) krytykuje zdecydowanie krytykuje podejście rządu flamandzkiego i flamandzkiej minister mobilności Lydii Peeters (Open VLD), stwierdzając, że wprowadzone środki doprowadziły do „ubóstwa transportowego”, czyli sytuacji, w której znaczna część ludności nie ma wystarczającego dostępu do wysokiej jakości usług jakość transportu publicznego.
Reformy w De Lijn, mające na celu modernizację transportu publicznego we Flandrii, znajdują się pod ścisłym nadzorem Trybunału Obrachunkowego. Niedawny raport skierowany do parlamentu flamandzkiego pokazuje, że wdrażanie nowych planów transportowych, ukierunkowanych na system oparty na zapotrzebowaniu, nie przebiega gładko. Dążenie do neutralności budżetowej przez rząd flamandzki, pod przewodnictwem flamandzkiej minister mobilności Lydii Peeters z Open VLD, wydaje się przeszkodą dla efektywności i wykonalności elastycznego transportu.
W czasach, gdy mobilność staje się coraz bardziej naglącą kwestią, w związku z dyskusjami na temat zrównoważonego rozwoju, dostępności i jakości życia, krytyka Trybunału Obrachunkowego pod adresem podejścia De Lijna wyraźnie wskazuje, że zamierzone reformy mogą przekroczyć zakładane cele. Według Trybunału Obrachunkowego koncepcję transportu publicznego opartego na zapotrzebowaniu, którego celem jest skuteczniejsze funkcjonowanie iw sposób bardziej zorientowany na klienta, utrudnia rygorystyczny wymóg neutralności budżetowej. Jak wynika z raportu, wymóg ten, stanowiący, że koszty realizacji nowych planów nie mogą wzrosnąć, ogranicza możliwości odpowiedniego reagowania na potrzeby transportowe użytkowników.
Krytycznie Trybunał Obrachunkowy ocenia także wprowadzenie transportu elastycznego, który miał stanowić alternatywę dla zwykłego transportu autobusowego i uzupełnienie istniejącej sieci. Dane wymagane przez flamandzką posłankę do parlamentu Els Robeyns (Vooruit) od ministra Peetersa pokazują, że tak zwane autobusy typu flex, które służą również jako tanie prywatne taksówki, przewożą średnio zaledwie 1,2 pasażera na podróż. Nie tylko wskazuje to na niską wydajność, ale także rodzi pytania o rolę takiego transportu w walce z ubóstwem transportowym i promowaniu alternatywnych rozwiązań w zakresie mobilności zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Minister Lydia Peeters krytykuje kolejny atak Robeynsa: „Te wstępne dane są prawidłowe, ale system elastycznych autobusów jest stale dostosowywany i zaczyna działać bardzo dobrze i wydajnie”.
Krytyka Trybunału Obrachunkowego rozciąga się dalej na ogólne wdrożenie drugiego etapu podstawowej dostępności. W raporcie podkreślono złożoność tego przejścia, brak przejrzystości i spójności przepisów, opóźnienia we wdrażaniu i obawy dotyczące wykonalności elastycznego transportu. Ustalenia te sugerują, że istnieje potrzeba ponownego rozważenia strategii i podejścia do reform w De Lijn.
W czasach, gdy wydajny, dostępny i zrównoważony transport publiczny ma kluczowe znaczenie zarówno dla obszarów miejskich, jak i wiejskich, opinie Trybunału rzucają cień na wysiłki rządu flamandzkiego zmierzające do osiągnięcia tych ideałów. Z raportu wynika, że ambicja opracowania systemu opartego na zapotrzebowaniu, który byłby zarówno wydajny, jak i neutralny pod względem kosztów, wydaje się złożonym wyzwaniem wymagającym dokładnej oceny i ewentualnie rewizji podejścia.
